محاسبه bmi بر اساس سن

محاسبه bmi بر اساس سن یکی از روش های تشخیص چاقی یا لاغری بیش از حد است. هر فرد با توجه به شرایط زندگی و وضعیت خود نیازمند محدوده مشخصی از وزن می باشد که در آن محدوده بدن در سلامت کامل قرار داشته و فرد هیچ گونه مشکل یا بیماری نخواهد داشت.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد محاسبه bmi با ما در تماس باشید

09120174510

محاسبه bmi بر اساس سن یکی از روش هایی است که برای پیدا کردن محدوده ایده آل وزنی در افراد مختلف کمک کننده می باشد. محاسبه bmi یکی از اقداماتی است که معمولا توسط پزشکان متخصص پیش از ارائه رژیم غذایی یا پیش از انجام عمل جراحی چاقی انجام می دهند تا وضعیت دقیق بدن بیمار از نظر میزان چربی ها برای پزشک مشخص شود. البته ممکن است که محاسبه bmi بر اساس سن دارای خطا و اشتباهاتی باشد.

در واقع در بعضی گروه ها استثنائاتی وجود دارند که ممکن است، باعث ایجاد خطا در پاسخ نهایی محاسبه bmi بر اساس سن شوند. آشنایی با این موارد نیز به محاسبه دقیق bmi و در نتیجه، کم کردن احتمال خطا کمک می کند. در این مقاله به طور مفصل به بررسی شرایط و نکات مهم در مورد محاسبه bmi بر اساس سن خواهیم پرداخت.

BMI چیست؟

یکی از نکات مهم که نشاندهنده سلامتی افراد است، برخورداری از وزن ایده آل و متناسب است. وزن ایده آل برای هر فرد بسته به ویژگی های مختلف مانند سن، جنسیت و … مقادیر متفاوتی دارد. همچنین بسته به بیماری هایی که فرد به آن مبتلا باشد نیز وزن مناسب برای هر انسان مقدار متفاوتی دارد.

برای محاسبه وزن ایده آل، روش های مختلفی وجود دارد. به منظور ماندن در وزن ایده آل باید تغییرات وزنی به طور دائم بررسی شوند. در مقاله محاسبه bmi بر اساس سن، قصد داریم به بررسی نکات مهم در مورد وزن ایده آل و راهکارهای محاسبه و دستیابی به این وزن بپردازیم.

روش های محاسبه وزن

محاسبه تغییرات وزنی به ماندن در وزن ایده آل کمک زیادی می کند. برخورداری از تناسب اندام به حفظ سلامت بدن کمک زیادی می کند. بسیاری از مشکلاتی که در بدن به وجود می آیند، ناشی از نوسانات وزنی هستند.

به عنوان مثال نوسانات شدید وزنی معمولا باعث مشکلاتی مانند ترک های پوستی و افزایش چین و چروک می شوند. هنگامی که از وزن ایده آل صحبت می شود، منظور وزنی است که با قد، ویژگی های جسمی و حتی روحی فرد تناسب داشته باشد. به عبارتی دیگر، وزن نه باید نسبت به قد مقدار کمتری داشته باشد و نه میزان بالاتری.

یکی از روش های محاسبه تغییرات وزنی استفاده از ترازوهای خانگی است. این ترازوها که بازه مشخصی از وزن را نمایش می دهند، برای وزن کشی روزانه مورد استفاده قرار می گیرند.

کم یا زیاد شدن وزن را می توان از طریق این دستگاه ها مشخص کرد. البته این ترازوها تنها تغییرات وزنی را نمایش می دهند و شاخص دقیقی برای فهمیدن وزن ایده آل نیستند. روش های دیگری مانند بررسی سایز با اندازه گیری قسمت های مختلف بدن و … نیز برای محاسبه وزن ایده آل و تناسب اندام وجود دارند.

پیشنهاد می کنیم از پست محاسبه bmi در کودکان دیدن کنید.

دقیق ترین روش محاسبه وزن

اما در مورد روش های بررسی تناسب اندام و وزن ایده آل، روشی مناسب است که دقیق ترین اطلاعات در مورد وزن و ویژگی های بدنی را برای فرد مشخص کند.

یکی از این روش ها، روش شاخص توده بدنی یا bmi است که در آن با استفاده از فاکتورهای مختلف؛ وزن دقیق، میزان تناسب اندام فرد، وزنی که برای برخورداری از تناسب اندام باید در آن محدوده باشد و نکاتی از این دست مشخص می شود.

در روش bmi از قد، وزن، سن، جنسیت و وضعیت استخوان بندی استفاده می شود. سن و جنسیت که فاکتورهایی مشخص می باشند، اما وضعیت استخوان بندی، قد و وزن با اندازه گیری مشخص می شود.

بعد از به دست آوردن این فاکتورها، قد و وزن در فرمول مخصوص قرار گرفته و سپس در جدول مشخصی که برای هر جنسیت، با هر سنی محدوده وزنی مشخصی را که برای وزن ایده آل دارا می باشد، قرار داده می شود. اینفوگرافیک و جدول شاخص های وزنی کمبود وزن تا چاقی خطرناک در تصویر بالا نمایان است.

تاریخچه محاسبه bmi به چه صورت است؟

از زمانی که اهمیت وزن مناسب، در حفظ سلامتی بدن مشخص شد، روش های زیادی برای تشخیص این که چه وزنی برای هر فرد با شرایط به خصوص مناسب است، مورد استفاده قرار گرفت و روش های جدیدتری ابداع شد.

برخی از روش ها در همان دوره ابداع منسوخ شدند و برخی از روش ها امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرند. Bmi یکی از روش هایی است که برای محاسبه وزن مناسب و ایده آل هر فرد ابداع شده و با تغییراتی که پیدا کرد، هنوز هم به منظور تشخیص این عامل مورد استفاده قرار می گیرد و بهترین نتیجه را دارد.

تعریف bmi

Bmi با نام های شاخص توده بدنی یا شاخص کوئیتلت نیز معرفی می شود. برای افزایش وزن، بدن باید ذخیره چربی یا عضله داشته باشد. چربی ها یا عضله ها به این منظور به صورت یک توده تجمع پیدا کرده و در قسمت های مختلف بدن ذخیره می شوند. در bmi، در واقع میزان این توده چربی یا عضله در بدن مشخص می شود.

گاهی اوقات این توده بیش از اندازه مناسب برای بدن بسته به قد و وزن بوده که درصدهای مختلف اضافه وزن تا چاقی را تشکیل داده و گاهی اوقات به هیچ وجه در بدن پیدا نمی شود که این امر نیز خطرناک است و کمبود شدید و آسیب زایی وزن را نشان می دهد.

با توجه به این تعریف، bmi، شاخص توده بدنی نیز نامیده می شود. شاخص کوئیتلیت نیز به احترام کاشف فرمول محاسبه این امر، که آدولف کوئیتلیت نام داشت به عنوان نامی دیگر بر این روش گذاشته شده است.

اولین استفاده از bmi

این فرمول ریاضی، چیزی حدود 200 سال پیش و در حدود سال 1830 تا 50 میلادی توسط آدولف کوئیتلت طراحی شد. این فرد که یک دانشمند بلژیکی بود، در ابتدا این فرمول را با نام خود، نامگذاری و معرفی کرد.

اما یک قرن بعد دانشمندی دیگر با ایجاد تغییرات در دقت های این فرمول، فرمول کوئیتلت را با نام شاخص توده بدنی معرفی کرد. شیوه محاسبه در این فرمول تا حد زیادی به وزن کشی در زیر آب شباهت دارد که تنها وزن توده چربی یا عضله در بدن را مشخص می کند.

به منظور استفاده از این فرمول جدولی مشخص شد که در آن تمام محدوده های وزنی از وزن سالم و نرمال تا درصدهای مختلف چربی و عدم آن مشخص شده است.

این جدول و نمودار برای زنان و مردان متفاوت بود. در مردان، نمودار با این مبنا طراحی شده بود که در بدن یک فرد سالم، 15 درصد چربی و همین میزان استخوان، 45 درصد عضله و باقی بافت های بدن و در بدن زنان، 27 درصد چربی، به ترتیب 12 و 36 درصد استخوان و عضله و باقی سایر بافت ها باشند. البته این فاکتور با در نظر گرفتن یک محدوده سنی مشخص دچار تغییراتی نیز می شود.

شاخص توده بدنی چه محدوده هایی دارد؟

همان طور که گفته شد، بعد از محاسبه bmi براساس سن و سایر فاکتورها، عددی از فرمول حاصل می شود که این عدد باید با جدول مخصوص bmi یا شاخص توده بدنی تطبیق داده شود.

جدول مذکور محدوده های مختلفی دارد که در هر محدوده وضعیت بدنی افراد مشخص می شود. این محدوده ها البته ممکن است تا براساس وضعیت سلامت و جسمی فرد با استثنائاتی نیز همراه باشند. با این حال محدوده های کلی نشاندهنده شاخص توده بدنی شامل این موارد می باشند.

محدوده شاخص توده بدنی برای مردان

محدوده های مشخص شده در bmi یا شاخص توده بدنی به منظور تفسیر بهتر و نتیجه گیری راحت تر از این روش تعیین شده اند. برای مردان به عنوان مثال محدوده های این روش با تفاسیری که در ادامه ذکر خواهند شد، بیان شده اند.

در صورتی که عدد حاصله از فرمول، کمتر از 15 باشد، به معنی کمبود بسیار شدید و خطرناک وزن است و نشان از سوء تغذیه دارد. محدوده بین ۱۵ تا ۱۶ نشاندهنده کمبود وزن شدید و محدوده ۱۶ تا ۱۸ و نیم نشانه کمبود وزن می باشد. اگر عدد حاصل از فرمول چیزی بین ۱۹ تا ۲۵ باشد، نشاندهنده وزن طبیعی و نرمال است و در صورتی که عدد ما بین ۲۵ تا ۳۰ باشد، فرد دارای اضافه وزن خواهد بود.

اعداد بیشتر از ۳۰ با افزایش هر ۵ عدد، نشاندهنده درصدهای مختلف چاقی از چاقی معمولی تا چاقی شدید و بسیار شدید می باشند. البته این محدوده ها برای فردی که از سلامت بدنی کامل برخوردار باشد، صدق می کند. همچنین با توجه به سن و سال نیز این محدوده ها ممکن است تا دچار تغییراتی شوند.

محدوده شاخص توده بدنی برای زنان

مرزبندی های مشخص شده و محدوده‌های نام برده برای زنان نیز با شرایط مشابه مردان تعیین می شوند. البته تغییرات جزئی میان محدوده شاخص توده بدنی زنان با مردان وجود دارد.

به عنوان مثال؛ در زنان در صورتی که عدد به دست آمده از فرمول، کمتر از ۱۴ باشد، نشاندهنده کمبود وزن بسیار شدید است یا برای بودن در محدوده نرمال و برخورداری از تناسب اندام، عدد به دست آمده باید بین هفده و نیم تا ۲۴ باشد. همان طور که گفته شد، برای زنان نیز این مسئله با توجه به سن و فاکتورهای دیگر مانند سلامتی بدنی، تفاوت‌ هایی پیدا می کند.

به عنوان مثال در زنان باردار، شاخص توده بدنی محدوده ثابتی نداشته و در هر ماه بارداری با توجه به تغییرات آن دوره این اعداد متغیر خواهد بود. به همین دلیل هنگام محاسبه شاخص توده بدنی یا بی ام آی، نیاز است که تمام شرایط فرد در نظر گرفته شوند.

چرا شاخص توده بدنی یا bmi مناسبترین روش برای تشخیص وضعیت وزن می باشد؟

همان طور که گفته شد، با استفاده از روش های مختلف زیادی برای محاسبه وزن بدن و میزان وزنی که باید برای برخورداری از سلامت کامل و کافی، بدن در آن قرار داشته باشد را می توان مشخص کرد. اما به دلیل زیادی بهترین روش برای انجام این کار روش شاخص توده بدنی یا bmi می باشد.

دقت بالا

با توجه به این که در محاسبه شاخص توده بدنی، فاکتورهای مختلف و متعددی مورد استفاده قرار می گیرند، دقت این روش نسبت به سایر روش ها بالاتر است و در صورتی که تمام احتمالات خطا در این روش در نظر گرفته شوند، پاسخ حاصله از آن کامل ترین و دقیق ترین پاسخ برای مشخص کردن وضعیت بدن از لحاظ وزن ایده آل می باشد.

سادگی استفاده

فرمول محاسبه شاخص توده بدنی، فرمول بسیار ساده ای است و حتی افراد عادی نیز می توانند از آن برای محاسبه وزن ایده آل خود استفاده کنند. به همین دلیل این روش مناسب ترین راه برای تشخیص وضعیت وزن بدن می باشد.

البته در صورتی که شاخص توده بدنی توسط بهترین دکتر جراح چاقی در تهران مورد استفاده قرار گیرد، درصد خطای آن کاهش پیدا کرده و نتیجه حاصل از آن قطعی تر خواهد بود.

در نظر گرفتن تمام شرایط فرد

در سایر روش ها برای تشخیص و بررسی وضعیت وزنی بدن، معمولاً از یک فاکتور استفاده می ‌شود و درصد خطا در آن بیشتر می ‌شود. به عنوان مثال در وزن کشی با ترازو، معمولاً وضعیت استخوان بندی یا سن و سال تاثیری در نتیجه نداشته و عدد نشان داده شده روی ترازو، تنها وزن فرد را نشان می‌ دهد

و مشخص کننده مقدار وزنی که فرد با توجه به پارامترهای مختلف بدنی باید در آن قرار داشته باشد، نیست. به همین دلیل می توان گفت که هیچ کدام از روش ‌های مورد استفاده برای این کار به اندازه استفاده از شاخص توده بدنی کامل نیستند.

همه گیری و قابل استفاده بودن آن برای تمام سنین

در سایر روش ها مانند استفاده از ترازو، احتمال خطا در شرایط مختلف بیشتر می ‌شود. به عنوان مثال؛ در صورتی که از مواد غذایی خاص و سنگین استفاده شده باشد، بلافاصله وزن کشی می تواند وزن کاذب را نشان دهد.

این مسئله در روش شاخص توده بدنی وجود ندارد. به علاوه این روش می تواند برای کودکان تا سالمندان مورد استفاده قرار گیرد که این همه گیری از ویژگی‌ های مثبتی است که باعث تبدیل شدن این روش به بهترین روش تشخیص وضعیت وزنی بدن شده است.

در محاسبه bmi، چه پارامترهایی را باید مد نظر قرار داد؟

همان طور که گفته شد، در محاسبه bmi یا شاخص توده بدنی، فاکتورهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند که به دقت بالای این روش و پاسخ کامل تر آن کمک می کنند. این فاکتورها ممکن است که در تمام افراد استفاده نشده و برخی از آن ها تحت شرایط خاص، تغییر پیدا کنند.

قد

در محاسبه شاخص توده بدنی، یکی از فاکتورهای مورد استفاده قد می باشد. در واقع قد یکی از دو فاکتور اصلی برای این شیوه محاسباتی می باشد که باید به متر یا سانتی متر به کار گرفته شود. برای اندازه گیری قد می توان از انواع مترهای مخصوص این کار استفاده کرد.

اما باید دقت شود که قد به طور واقعی اندازه گیری شود، به این معنی که هنگام اندازه گیری قد برای استفاده در فرمول شاخص توده بدنی از هیچ گونه کفش یا چیزی که باعث افزایش قد شود، استفاده نشود.

وزن

همان طور که ذکر شد، در فرمول محاسبه شاخص توده بدنی دو فاکتور به عنوان فاکتورهای اصلی وجود دارند که قد یکی از آن ها بود. فاکتور بعدی وزن فرد می باشد.

وزن فرد نیز باید به کیلوگرم یا گرم در فرمول محاسبه شود. انتخاب واحد شمارشی قد و وزن باید متناسب با یکدیگر انجام شود تا از هر گونه خطا در فرمول جلوگیری شود.

برای وزن کشی به منظوره استفاده در فرمول شاخص توده بدنی، شرایط مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال وزن کشی باید به طور ناشتا انجام شود.

در واقع فرد قبل از مصرف غذا خود را وزن کند. این مسئله از نشان دادن وزن کاذب جلوگیری می کند. همچنین بهتر است که پیش از انجام وزن کشی تا چند ساعت قبل استحمام انجام نشده باشد، چون این مسئله نیز در وزن تاثیر می گذارد. همچنین در زنان بهتر است وزن کشی در دورانی به غیر از دوران عادت ماهیانه انجام شود تا وزن نشان داده شده مقدار واقعی داشته باشد.

سن

از دیگر فاکتورهای مهم در محاسبه شاخص توده بدنی یا بی ام آی، سن افراد می باشد. درصد چربی و وزن بدن و افزایش قد در سنین مختلف متفاوت است. به عنوان مثال در سنین زیر ده سال، افزایش قد میزان مشخص و ثابتی نداشته و در تمام افراد این سن متفاوت است.

به همین دلیل نمی‌ توان یک محدوده مشخص را برای این سن تعیین کرد و باید با دقت بالاتری محاسبه انجام شود. محدوده های مشخص شده برای شاخص توده بدنی در سنین پایین تر به طور جزئی تر مشخص می شوند تا از هر گونه خطا جلوگیری شود.

استخوان بندی

از دیگر فاکتورهایی که در شاخص توده بدنی مورد توجه قرار می گیرد، می توان به استخوان بندی افراد اشاره کرد. چربی ها را می‌ توان با روش‌ های مختلف کاهش داد.

اما راهی برای تراشیدن استخوان ها به منظور کم کردن جرم و حجم آن ها وجود ندارد و همین دلیل باعث می شود که استخوان بندی نیز از فاکتورهای مهم دیگر روش شاخص توده بدنی باشد.

محاسبه bmi بر اساس سن به چه صورت انجام می شود؟

تغییرات سنی باعث تغییر در وضعیت چربی ها و عضلات در بدن می شوند. معمولاً در سنین نوجوانی و جوانی عضله سازی در بدن بیشتر است و در سنین پیری و میانسالی بیشتر عضلات بدن به چربی تبدیل می شوند. به همین دلیل سن یکی از فاکتورهای مهم در محاسبه شاخص توده بدنی می باشد.

با توجه به این که در محدوده سنین کودکی و نوجوانی که سن رشد افراد را تشکیل می ‌دهند و در دوران پیری که به دلیل کهولت سن و مشکلات مختلف فعالیت کمتر است، ممکن است تا بیماری ها بیشتر باعث نوسانات وزنی شوند.

در این سنین بیشتر این خطا را در شاخص توده بدنی داشته و برای محاسبه در آن باید دقت بیشتری به عمل آورد. اما سنین نزدیک و بالای ۲۰ سال بهترین سن برای استفاده از روش شاخص توده بدنی می باشند.

مزیت محاسبه bmi بر اساس سن

با محاسبه bmi بر اساس سن می ‌توان به سادگی محدوده نرمال وزن را مشخص کرد و برای رسیدن به وزن ایده آل بهترین و ساده ترین راه را انتخاب کرد.

در واقع با استفاده از این روش در افرادی که دارای اضافه وزن و چاقی هستند، این مسئله که چه میزان برای رسیدن به وزن مناسب نیاز به تلاش و چه نوع تلاشی دارند، به راحت ترین شکل مشخص می شود و برای افرادی که دارای کمبود شدید وزن هستند، میزان نیاز به اضافه وزن نیز تعیین می گردد.

همان طور که گفته شد، با توجه به این که در هر رده سنی شرایط افراد متفاوت است، محاسبه bmi بر اساس سن باید با توجه به همان محدوده سنی و ویژگی هایی که اغلب افراد در آن محدوده سنی دارند، انجام شود.

محاسبه bmi بر اساس سن

هنگامی که قد و وزن در فرمول مخصوص محاسبه bmi شاخص توده بدنی قرار می گیرد، عددهایی حاصل می ‌شود که با قرار دادن در جدول های مختلف bmi وضعیت وزنی و نیاز یا عدم نیاز به کاهش وزن مشخص می شود. محاسبه بی ام آی را می‌ توان بر اساس سن یا فاکتورهایی مانند استخوان بندی و غیره مشخص کرد.

در محاسبه bmi بر اساس سن افرادی که بین ۱۹ تا ۲۴ سال داشته باشند، باید دارای بی ام آی ۲۲ و افرادی که بین ۲۵ تا ۳۴ سال سن داشته باشند، باید bmi آن ها چیزی حدود ۲۳ باشد. با هر ده سال افزایش سن بی ام آی مناسب یک شماره افزایش پیدا می ‌کند و در نهایت برای افرادی که بیشتر از ۶۵ سال سن داشته باشند، bmi مناسب چیزی حدود ۲۷ می باشد.

محدودیت ها در محاسبه bmi چه مواردی هستند؟

همان طور که گفته شد، برخی فاکتورها وجود دارند که می توانند نتیجه شاخص توده بدنی را دچار خطا کنند و در واقع در صورتی که هر کدام از این عوامل هنگام محاسبه شاخص توده بدنی وجود داشته باشند، بهتر است که این کار بعد از برطرف کردن موارد عامل خطا انجام شود.

بارداری

در دوران بارداری و دوران نزدیک به زایمان معمولاً وزن بدن بالاتر می رود که این وزن به علت تجمع چربی ها نیست و یکی از عوامل آن وجود جنین و وزن اضافه ای است که جنین بر مادر تحمیل می کند. در دوران بارداری بهتر است که از روش شاخص توده بدنی استفاده نشود.

چون وزن جنین با توجه به شرایط مختلف مانند سن و سال مادر و تغذیه در دوران بارداری متفاوت است و چون تمام افراد در این دوره شاخص های ثابتی ندارند، نمی ‌توان یک محدوده مشخص را برای تمام زنان باردار تعیین کرد. بهترین کار صبر کردن تا زمان زایمان و استفاده از روش شاخص توده بدنی بعد از زمان زایمان می باشد.

عادت ماهیانه

در برخی زمان‌ها وزن بدن بیشتر از میزان واقعی نمایش داده می شود که یکی از این دوره ها، زمانی است که زنان دچار عادت ماهیانه شده اند. در هنگام عادت ماهیانه معمولاً وزن بسته به شرایط بدنی تا ۲ کیلوگرم نیز افزایش پیدا می کند که این افزایش موقتی بوده و بعد از تمام شدن این دوران از بین می رود. در صورتی که استفاده از شاخص توده بدنی در این زمان اتفاق بیفتد، دچار خطا شده و میزان غیر واقعی را نشان می دهد.

ورزشکاران و عضلات

شاخص توده بدنی بیش از هر چیز نشاندهنده بافت و توده چربی و درصد آن در بدن می باشد. هنگامی که از این روش برای ورزشکاران استفاده می شود، ممکن است با خطا مواجه شوند. در ورزشکاران معمولاً وزن بدن بیشتر از مقدار  مناسب می باشد که این عامل به دلیل وجود عضلات و وزن بیشتری است که عضلات برای فرد به ارمغان می آورند.

هنگام محاسبه شاخص توده بدنی برای این گروه باید این مسئله را در نظر داشته باشید، در غیر این صورت پاسخ حاصله دارای مشکل خواهد بود.

پایین بودن bmi نشانه چیست و چه مشکلاتی دارد؟

در بی ام آی یا شاخص توده بدنی، هم کمبود وزن و هم اضافه وزن و چاقی مشخص می شود. هر کدام از این عوامل به خودی خود مشکل ساز می باشند و در صورتی که اقدامی برای برطرف کردن آن ها انجام نشود، می توانند مشکلات و بیماری های جدی را برای بدن به وجود آورند.

کم بودن bmi نشاندهنده کمبود وزن

هنگامی که بعد از محاسبه bmi شاخص توده بدنی عدد به دست آمده کمتر از ۱۸.۵ باشد، نشاندهنده کمبود وزن می باشد. عدد ذکر شده کمترین میزان برای نشان دادن سلامت بدن و وزن مطلوب است و در صورتی که هر چقدر از این عدد پایین تر بیاییم، کمبود وزن شدیدتر شده و شدت گیری بیشتر آن منجر به مشکلات جدی برای فرد می شود.

به منظور پیشگیری از این مشکلات، نیاز است که با مشورت با پزشک مخصوص، وزن بدن به مقدار مناسب افزایش پیدا کند. البته این افزایش وزن نیز نباید با استفاده از مواد غذایی ناسالم انجام شود و حتما باید زیر نظر پزشک اتفاق بیفتد.

مشکلات کمبود شدید وزن

هر چند امروزه چاقی اساسی ترین معضل مربوط به وزن در جهان است، اما کمبود وزن نیز می ‌تواند اندازه چاقی خطر آفرین باشد. تحقیقات دانشمندان نشاندهنده این است که کمبود وزن احتمال مرگ زودرس را بالاتر برده و افرادی که در سنین جوانی دچار کمبود شدید وزن هستند، چیزی حدود دو برابر بیشتر نسبت به سایرین در معرض خطر مرگ زودرس قرار دارند که این مسئله به دلیل مختل کردن سیستم ایمنی بدن و ضعیف کردن عملکرد سیستم دفاعی می باشد.

کمبود وزن؛ یا ناشی از یک بیماری به خصوص یا ناشی از تغذیه نامناسب است که در هر دو حالت باعث مشکلاتی مانند پوکی و شکستگی استخوان می شود.

همچنین افرادی که دارای کمبود شدید وزن هستند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به انواع عفونت ها قرار دارند و زنانی که دچار این مشکل می باشند، بیشتر از دیگر افراد با عدم باروری روبه‌رو هستند.

با محاسبه bmi بر اساس سن و سایر ویژگی ها می توان محدوده وزنی ایده آل برای این گروه را نیز مشخص کرد و متناسب با میزان وزنی که باید اضافه شود، اقدامات لازم را انجام دهند. همان طور که گفته شد، بهترین کار برای اضافه وزن و رسیدن به وزن ایده آل مراجعه به پزشک متخصص و انجام این کار به طور علمی و با توجه به ویژگی های سلامتی می باشد.

بالا بودن bmi نشانه چیست و چه عوارضی دارد؟

در بخش قبل گفته شد که پایین بودن bmi، نشاندهنده کمبود شدید وزن می باشد و هر چقدر عدد حاصله کمتر شود، کمبود وزن سبب خطر اساسی در فرد می شود. اما به همین نسبت بالا بودن عدد شاخص توده بدنی نیز خطرناک است و هشدار دهنده وضعیت نامناسب بدنی می باشد.

بالا بودن شاخص توده بدنی

هنگامی که bmi یا شاخص توده بدنی از حدود ۲۵ بالاتر باشد، نشاندهنده اضافه وزن فرد می باشد. معمولاً در صورتی که این عدد بین ۲۵ تا ۳۰ باشد، فرد تنها دارای اضافه وزن است و می تواند با روش های ساده از بالا رفتن وزن جلوگیری کرده و مانع خطرات جدی شود.

اما هنگامی که عدد به دست آمده از فرمول سی و بالاتر از ۳۰ باشد، نشاندهنده چاقی مفرط و خطر ساز است و هشدار دهنده این عامل است که فرد در معرض ابتلا به بیماری‌ های جدی و خطرناک قرار دارد.

مشکلات ناشی از بالا بودن شاخص توده بدنی به مقدار زیاد

چاقی و اضافه وزن و بالا بودن شاخص توده بدنی به اندازه کم بوده و خطرناک است و گاهی اوقات بیماری ها و مشکلات جدی تری نسبت به کمبود وزن را به دنبال دارد. از اصلی ترین مشکلات که بیشتر افراد چاق با آن مواجه هستند، دردهای عضلانی و استخوانی می ‌باشد که بیشتر در محل زانو و کمر بروز پیدا کرده و گاهی اوقات به حدی شدید می‌ شود که فرد از انجام فعالیت های روزمره نیز باز می ماند.

از دیگر مشکلات ناشی از بالا بودن شاخص توده بدنی، می ‌توان به مشکلات قلبی عروقی اشاره کرد. معمولاً شاخص توده بدنی زمانی بالا می رود که فرد دارای تجمع چربی بالا در بدن خود باشد.

این تجمع چربی ممکن است، باعث گسترش سلول های چربی در خون و اندام ها شده و علاوه بر پوشاندن اطراف قلب و ایجاد اختلال در عملکرد این ماهیچه با خون بتوان به بخش های بدن رفته و در مسیر انتقال خون در بدن نیز اختلال ایجاد کند.

نوسانات فشار خون در کنار مشکلات قلبی و عروقی از دیگر مشکلات رایج در میان افرادی که شاخص توده بدنی آن ها اعدادی بالاتر است، سطح نرمال را دارند.

مسائلی مانند ناباروری، عدم خواب شبانه، مشکلات تنفسی و حتی ابتلا به سکته قلبی و مغزی از دیگر مشکلاتی هستند که در زمان بالا بودن شاخص توده بدنی به خصوص در مقادیر زیاد، احتمال بروز آن ها وجود دارد.

با محاسبه bmi چگونه می توان سلامت بدن را تامین کرد؟

بعد از محاسبه bmi بر اساس سن و سایر ویژگی ها، وضعیت بدن از نظر میزان توده چربی و چاقی و لاغری مشخص می شود. این مسئله به برنامه ریزی بهتر برای حفظ سلامت بدن و رفع مشکلات کمک می کند.

به عنوان مثال در صورتی که فرد به درصدهای متفاوت چاقی مبتلا باشد، می تواند روش لاغری را انتخاب کرده یا در صورتی که فرد به لاغری شدید و بسیار شدید دچار باشد، می تواند روش و میزان افزایش وزن خود را تعیین کند. بنابراین محاسبه bmi را می توان اولین قدم برای کسب و حفظ سلامتی دانست.

مدیریت وزن

اولین مزیت و کمکی که محاسبه bmi برای سلامت بدن دارد، کمک به مدیریت راحت تر وزن است. بعد از محاسبه bmi، میزان توده چربی مشخص شده و مقدار وزنی که برای رسیدن به وزن ایده آل باید در آن قرار داشته باشد نیز تعیین می گردد.

در bmi دو نکته کلی مقدار اضافه وزن یا کمبود آن و مقداری که باید برای رسیدن به وزن ایده آل کاهش یا افزایش یابد، مشخص می شود. مدیریت وزن با این فرمول بسیار ساده تر و دقیق تر می باشد.

اقدام به موقع

از دیگر کمک هایی که محاسبه bmi برای سلامتی بدن دارد، کمک به اقدام به موقع در جهت کنترل و مدیریت وزن است. به عنوان مثال در صورتی که فرد متوجه اضافه وزن یا چاقی باشد، به وسیله این فرمول می تواند وضعیت کنترل وزن خود را بررسی کرده و برای رسیدن به وزن و اندام متناسب برنامه ریزی های لازم را انجام دهد.

انتخاب روش موثر به شکل ساده تر

چه برای لاغری و کاهش وزن و چه برای چاقی و افزایش وزن روش های مختلفی وجود دارد. انتخاب بهترین روش برای این اقدامات تنها در صورتی قابل انجام است که فرد آشنایی کامل با وضعیت بدنی خود داشته باشد.  محاسبه bmi اطلاعات کاملی در مورد وضعیت بدنی به فرد می دهد تا در انتخاب بهترین روش برای تناسب وزن و اندام کمک کند.

در صورتی که فرد تنها دچار اضافه وزن باشد، می تواند با روش هایی مانند رژیم لاغری، وزن اضافه خود را کاهش دهد. اما در صورتی که فرد به چاقی مبتلا باشد، نیاز به روش های جدی تری مانند عمل جراحی برای کاهش وزن و رسیدن به تناسب اندام می باشد که انتخاب و فهمیدن این مسئله بعد از محاسبه bmi امکان پذیر است.

اطمینان از سلامتی

در نهایت بعد از پیدا کردن محدوده وزنی ایده آل براساس محاسبه bmi و روش مناسب برای رسیدن به این محدوده بر اساس سن، جنسیت و … فرد به وضعیت سلامت بدنی می رسد. با محاسبه bmi براساس سن و ویژگی های مختلف در بازه های زمانی مشخص می توان سلامتی بدن را به طور کامل حفظ کرد.

محاسبه bmi در دوران بارداری چه میزان خطا دارد؟

همان طور که در بخش های قبلی مقاله محاسبه bmi براساس سن گفته شد، در بعضی شرایط ممکن است که عدد حاصل از این فرمول دارای خطا باشد. در واقع پاسخی که از محاسبه این فرمول گرفته می شود، پاسخ واقعی نبوده و وضعیت بدنی فرد را به طور دقیق مشخص نکند.

یکی از زمان ها و شرایطی که محاسبه bmi بر اساس سن ممکن است با خطا مواجه شود، دوران بارداری است. به دلایل زیادی در این دوران محاسبه bmi می تواند خطا داشته و عدد نشان داده شده از این فرمول میزان واقعی وزن نباشد.

Bmi اولیه مادر

اضافه وزن و چاقی در دوران بارداری می تواند مشکلات زیادی را برای مادر و جنین به وجود آورد. در مقابل کاهش وزن شدید نیز می تواند زمینه ساز مشکلات جدی برای مادر و نوزاد باشد.

به عنوان مثال مادرانی که پیش از بارداری و در دوران بارداری به اضافه وزن به شکل مفرط مبتلا می شوند، بیش از سایرین در معرض مشکلاتی مانند دیابت، یا زایمان زودرس می باشند. همچنین مادرانی که وزن بسیار پایین دارند، بیشتر خطراتی مانند خونریزی شدید در دوران بارداری، زایمان زودرس و حتی سقط جنین را دارند.

به منظور جلوگیری از این مشکلات پیش از اقدام به بارداری بهتر است که مادر با محسابه bmi و اطمینان از قرارگیری در محدوده وزن ایده آل از سلامت خود اطمینان حاصل کند.

Bmi محسابه شده پیش از بارداری مشابه افراد عادی است و به پزشک کمک می کند که بسته به وضعیت به دست آمده از آن برنامه غذایی مادر پیش از اقدام به بارداری را مشخص کند.

روش های محاسبه bmi در دوران بارداری

بعد از بارداری، متناسب با رشد جنین وزن مادر نیز افزایش پیدا کرده و در نتیجه bmi نیز دچار تغییر می شود. در این شرایط، پزشک برای اطمینان از این که مادر بیش از حد وزن اضافه نکرده یا از دست نداده باشد، از bmi برای بررسی سلامت مادر و جنین استفاده می کند.

به عنوان مثال در ماه های اول و دوم به دلیل حساسیت های غذایی، ممکن است که bmi تغییر چندانی نکرده و حتی با کاهش وزن مادر به دلیل مشکلات تغذیه دچار کاهش شود. اما در ماه های آتی با رشد جنین و نیاز بیشتر مادر به تغذیه عدد به دست آمده از bmi نیز افزایش پیدا می کند.

برای محاسبه این bmi می توان از دو روش فرمول و نموگرام bmi استفاده کرد. نموگرام تصویری از نمودار bmi است که براساس سن، قد و سن جنین میزان مناسب وزن مادر را مشخص می کند و با اتصال این سه نقطه به هم محدوده ای که مادر در آن قرار دارد تعیین می شود.

مناسبترین bmi برای کودکان به چه صورت است؟

محاسبه bmi برای کودکان نیز مشابه بزرگسالان است. با این تفاوت که چون رشد در کودکان سریع تر از بزرگسالان است، درصدها و مقادیر برای محسابه bmi در آن ها تفاوت پیدا می کند که مقایسه انجام شده و نتیجه حاصل از این فرمول بهترین و دقیق ترین نتیجه متناسب با جنسیت و سن کودک باشد.

سه فاکتور مهم در محاسبه bmi کودکان

پزشکان و متخصصان تغذیه که محاسبه bmi کودکان را انجام می دهند، برای انجام دقیق این کار از سه فاکتور سن، قد و جنسیت استفاده می کنند. در واقع این سه عامل بیشتر از سایر مسائل مانند استخوان بندی و … می تواند در تعیین دقیق bmi کمک کننده باشد.

با استفاده از این سه فاکتور و فرمول مشخص برای bmi می توان وضعیت اضافه وزن یا تناسب آن برای کودک را مشخص کرده و راحت تر برای وضعیت بدنی کودک تصمیم گیری کرد.

البته محسابه bmi برای کودکان تنها به منظور اطلاع از وضعیت وزن آن ها انجام نمی شود و از این روش برای بررسی رشد نیز استفاده می کنند. اگر عدد حاصل از فرمول bmi برای کودک که برحسب صدک محاسبه می شود، با نمودار و جدول مشخص هماهنگی داشته باشد، به این معنی است که رشد کودک متناسب می باشد.

صدک های محاسبه bmi کودکان

بعد از محاسبه bmi برای کودکان در صدک مشخص، حاصل این فرمول با جدول وضعیت بدنی تطبیق داده می شود و در نهایت وضعیت بدنی به طور دقیق تعیین شده و اقدامات لازم برای کودک انجام می گیرد.

در صورتی که صدک به دست آمده از 2 کمتر باشد، کودک دارای کمبود وزن و کمبود وزن شدید است و در صورتی که صدک مابین 2 و 90 باشد کودک نه تنها وزن مناسبی داشته، بلکه از نظر رشد نیز در وضعیت کاملا مناسبی قرار دارد.

صدک 91 تا 97 نشاندهنده اضافه وزن کودکان است و در صورتی که صدک از 98 بالاتر باشد، نشانه چاقی است که در صورت عدم کنترل وزن، مشکلات و بیماری های زیادی را برای کودک به وجود می آورد.

معمولا در صورتی که کودک در صدکی غیر از 2 تا 90 باشد، باید زیر نظر پزشک اقدامات لازم برای سلامتی کودک انجام گیرد. در غیراین صورت ممکن است، مشکلات ناشی از عدم تناسب وزن در کودکی به دوره های نوجوانی و جوانی نیز کشیده شده و برای کودک مشکل ساز شود.

چه اشتباهاتی در مورد شاخص توده بدنی یا bmi وجود دارد؟

در تمام روش های محاسباتی درصدی را برای خطا در نظر می گیرند. با توجه به این که bmi نیز یک روش محاسباتی ریاضی است، احتمال خطا در آن وجود دارد.

نه تنها در خود روش، بلکه در پارامترهایی که برای محاسبه و اندازه گیری آن استفاده می شود نیز احتمال خطا وجود دارد که با آشنایی با آن ها می توان به بالاتر بردن دقت محاسبات bmi کمک کرد.

شاخص bmi براساس قد و وزن محاسبه شده و نشاندهنده درصد چربی هاست. اما به دلایل مختلف ممکن است در وزن یا قد اشتباهاتی وجود داشته باشد.

درصد خطا در شاخص bmi

پزشکان توصیه می کنند که در صورت محاسبه bmi بر اساس سن، معادل 10 درصد از جواب را به عنوان درصد خطا برای این روش در نظر گرفت. این ده درصد با توجه به قد افراد کم یا زیاد می شود.

به عبارتی در افرادی که قد آن ها از متوسط همسن و سالان بیشتر باشد، باید 10 درصد چاق تر از مقدار مشخص شده توسط bmi و در افرادی که قد آن ها نسبت به میانگین همسن و سالان کمتر باشد، باید 10 درصد لاغرتر از عدد نهایی محاسبه شوند.

خطاهای معمول در bmi

از جمله خطاهای معمول در bmi، زمانی است که فرد دارای توده چربی در بدن بوده، اما با محاسبه bmi توسط فرمول محدوده وزنی نرمال نمایش داده شود.

این اتفاق زمانی رخ می دهد که نسبت قد و وزن با هم هماهنگی نداشته باشد. به عنوان مثال افراد کوتاه قد که وزن کمی داشته باشند، اما دارای چربی بوده یا افراد قد بلند که وزن بیشتری داشته باشند، نشان از درصد چربی است. اما ممکن است با توجه به اندازه متناسب قد، این چاقی یا اضافه وزن در bmi نمایش داده نشود.

همچنین ممکن است در bmi دو فرد با شرایط مشابه از نظر قد و وزن یکی چاق و یکی نرمال نمایش داده شود که این عامل نیز ممکن است به علت تفاوت در استخوان بندی و … باشد.

البته بر عکس این مورد نیز صدق می کند و ممکن است، دو فرد دارای شاخص توده بدنی یکسان باشند اما از نظر ظاهری یک نفر چاق تر از فرد دیگر دیده شود که تمام این موارد با استخوان بندی ارتباط مستقیم دارند.

در صورت بالا بودن bmi چه روش هایی برای کاهش وزن وجود دارد؟

هنگامی که عدد حاصل از فرمول bmi از 25 بالاتر باشد، نشاندهنده اضافه وزن فرد است. در واقع اضافه وزن و چاقی زمانی رخ می دهد که وزن فرد 20 درصد از حالت نرمال بیشتر شود. در صورتی که اضافه وزن در زمان درست و پیش از رسیدن bmi به 30 کنترل شود، فرد در سلامت کامل بوده و احتمال بروز بیماری در وی کم است.

اما هر چقدر این عدد از 30 بیشتر شود، نشاندهنده چاقی است و در اعداد بالای 40 که نشاندهنده چاقی مفرط یا خطرناک است، احتمال بروز مشکلات و بیماری ها چند برابر می شود. در این بخش از مقاله محاسبه bmi بر اساس سن، قصد داریم تا به معرفی روش هایی بپردازیم که از طریق آن می توان bmi بالا را کاهش داد و به وضعیت نرمال رسید.

رژیم لاغری

بعد از محاسبه bmi، در صورتی که عدد حاصل از این فرمول 25 تا 30 باشد، فرد دارای اضافه وزن بوده و می تواند با روش هایی مانند رژیم لاغری این وزن اضافه را جبران کند.

رژیم لاغری اولین راهی است که تمام افراد برای کاهش وزن از آن استفاده می کنند. نکته ای که در مورد رژیم های لاغری وجود دارد، نیاز به تداوم و تکرار آن هاست.

در واقع هیچ رژیمی نیست که با یک دوره کوتاه فرد را به وزن ایده آل رسانده و مجددا با برگشت سبک تغذیه به حالت عادی وزن را ثابت نگه دارد. در واقع بعد از دستیابی به وزن مناسب نیز باید از رژیمی مناسب برای حفظ وزن و تناسب اندام استفاده شود.

افزایش فعالیت های بدنی

از دیگر روش هایی که برای کاهش وزن در زمان مشاهده شاخص توده بدنی بالا استفاده می شود، فعالیت های ورزشی است. فعالیت های ورزشی به خصوص زمانی که با رژیم لاغری به کار برده شوند، پاسخ مناسبی داشته و فرد را زودتر و راحت تر به وضعیت ایده آل خود می رسانند. در مورد فعالیت های بدنی نیز مداومت در انجام آن ها به نتیجه گیری بهتر کمک می کند.

جراحی لاغری

از دیگر روش هایی که برای لاغری و کاهش وزن در شاخص توده بدنی بالا مورد استفاده قرار می گیرد، جراحی لاغری است. جراحی های لاغری انواع مختلفی دارند و براساس میزان شاخص، نوع مناسب آن برای بیمار مشخص می شود.

به عنوان مثال برای بیمارانی که شاخص توده بدنی آن ها 30 تا 40 باشد، جراحی اسلیو معده بسیار مناسب است. نکته مهمی که در مورد جراحی های لاغری وجود دارد، زود بازده بودن آن هاست.

در روش های دیگر مانند رژیم و ورزش برای کم کردن هر کیلو وزن نیاز به 1 تا 2 هفته تمرین و پیگیری است. در صورتی که در جراحی لاغری می توان این میزان را در چند روز از دست داد.

البته جراحی لاغری تنها برای کسانی مورد استفاده قرار می گیرد که بعد از محاسبه شاخص توده بدنی در محدوده چاقی خطرناک باشند یا پیش از این سایر روش های لاغری را استفاده کرده و به دلایل مختلف نا تمام گذاشته و در اجرای آن ها ناموفق بوده باشند.

تاثیر جنسیت بر شاخص توده بدنی به چه صورت است؟

یکی از فاکتورهای موثر بر نتیجه شاخص توده بدنی جنسیت می باشد. جنسیت باعث تفاوت هایی در میزان چربی و عضله، وزن بافت ها و … می شود که این تفاوت ها مجموعا در وزن افراد تاثیرگذار هستند.

همچنین در دو وزن و سن مشابه، اغلب مردان قدی بلند تر از زنان دارند که این عامل نیز در شاخص توده بدنی موثر است. در ادامه مقاله محاسبه bmi بر اساس سن، قصد داریم تا به تاثیر جنسیت بر نتیجه شاخص توده بدنی و تفاوت های هر جنس در محدوده های مختلف شاخص توده بدنی بپردازیم.

شاخص توده بدنی و مقادیر آن در مردان

در مردان با توجه به فعالیت بدنی بالاتر و نیاز به انرژی بیشتر، شاخص توده بدنی کمی بالاتر از زنان است. در واقع در سن مشابه مردان باید برای قرارگیری در وزن نرمال با قد 170 سانتی متر چیزی حدود 66-75 کیلوگرم وزن داشته باشند که این مقدار معادل bmi 25-29 است.

به طور کل برای مردان شاخص کمتر از 18، نشاندهنده کمبود وزن خطرناک و شاخص های 18 تا 29 نسبت به قد، شاخص های سالم تا اضافه وزن می باشند و هر چقدر شاخص از 29 بیشتر شود، نشاندهنده چاقی، به خصوص چاقی های خطرناک می باشد.

شاخص توده بدنی در زنان و محدوده های مختلف آن

در زنان اما شاخص توده بدنی کمی متفاوت است. به دلیل فعالیت های بدنی کمتر، توده چربی در زنان بیشتر از مردان است. این مسئله البته به دلیل داشتن چربی در اندام های مختلف مانند سینه و باسن بیشتر از مردان نیز می باشد. به همین دلیل برای قرارگیری در وزن ایده آل و سالم نسبت به مردان باید عدد پایین تری در شاخص داشته باشند.

در واقع برای زنان در قد مشابه با مردان، شاخص توده بدنی برای بودن در محدوده سالم و اضافه وزن چیزی حدود 17 تا 27 است و هر چقدر از این میزان جلوتر رفته و به مقدار آن اضافه شود، چاقی های معمولی، مفرط و در نهایت خطرساز را به وجود می آورد. در محاسبه شاخص توده بدنی در صورتی که قد به سانتی متر محاسبه شود، باید وزن را با کیلوگرم حساب کرد.

نقش bmi در انتخاب روش لاغری به چه صورت است؟

یکی از مزایا و کاربردهای محاسبه bmi بر اساس سن، انتخاب مناسب ترین روش برای لاغری و کاهش وزن است. همان طور که گفته شد، لاغری زمانی مورد نیاز است که عدد حاصل از bmi نشاندهنده اضافه وزن و چاقی باشد. در bmi های مختلف روش انتخابی برای لاغری و کاهش وزن متفاوت است.

روش لاغری در bmi 25-30

هنگامی که bmi عدد 25-30 را نشان دهد، نشان از اضافه وزن است. هر چقدر این عدد به 30 نزدیک تر باشد، اضافه وزن بیشتر بوده و لاغری ضروری تر است. به عنوان مثال در افرادی که دارای قد 165 باشند، عدد 25 در bmi نشاندهنده وزن 66-72 است که این مقدار برای بودن در وزن نرمال باید تا 10 کیلو کاهش یابد. این مقدار وزن را می توان به وسیله رژیم غذایی کاهش داد. رژیم مناسب برای این مقدار وزن را می توان توسط متخصصین تغذیه دریافت کرد.

روش لاغری در bmi 30-40

هر چقدر bmi بالاتر رود، کاهش وزن سخت تر می شود. در قد 165 سانتی متری، هنگامی که bmi بین 30-40 باشد، فرد چیزی حدود 73 تا 90 کیلو وزن دارد که برای رسیدن به وزن متناسب باید تا 20 کیلو کاهش وزن داشته باشد.

این میزان کاهش وزن تنها با رژیم غذایی نزدیک به 1 سال زمان می برد. چون در هر هفته رژیم غذایی باید 0/5 تا 1 کیلو کاهش وزن داشت و در برخی هفته ها فرد دچار استپ وزنی می شود. به همین دلیل برای کم کردن راحت وزن باید از روش های جانبی مانند ورزش یا عمل های سبک استفاده کند.

روش لاغری در bmi بیشتر از 40

در نهایت افرادی که دارای شاخص توده بدنی بیشتر از 40 باشند، در قد 165 سانتی متری، وزنی حدود 95 کیلوگرم و بیشتر دارند که این مقدار وزن بسیار خطرناک بوده و با روش های مرسوم رژیم و ورزش کردن به سادگی قابل کم کردن نیست. این گروه برای کاهش وزن قطعی و در زمان مناسب، نیازمند جراحی لاغری می باشند و بسته به آمادگی بدنی می توانند یکی از انواع جراحی ها را برای کاهش وزن خود انتخاب کنند.

برای افراد با bmi بسیار بالا چه روش لاغری مناسب تر می باشد؟

Bmi بالا، محدوده 30 و بیشتر است. افرادی که در این محدوده وزنی قرار دارند، به دلایل مختلف باید وزن خود را به سرعت کاهش دهند. یکی از دلایل نیاز به کاهش وزن سریع در افراد در این محدوده bmi، مشکلاتی است که اضافه وزن و این میزان چربی برای آن ها به وجود می آورد.

به عنوان مثال افرادی که دارای این حد از چربی در بدن باشند، معمولا با مشکلاتی مانند مشکلات قلبی، عروقی مواجه می باشند. همچنین این افراد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های دیابت و فشار خون قرار دارند و به این دلیل نیاز به کاهش وزن با سرعت بیشتر دارند. برای افراد حاضر در این گروه، جراحی لاغری به دلایلی که در ادامه ذکر می کنیم، انتخاب مناسب تری می باشد.

کاهش وزن سریع

کاهش وزن در جراحی لاغری سریع تر از کاهش وزن به وسیله رژیم یا ورزش کردن است. در جراحی لاغری معمولا فرد تا 1 سال چیزی حدود 70 درصد وزن اضافه خود را از دست می دهد که این مقدار نسبت به رژیم و ورزش 2 تا 3 برابر است. به همین دلیل احتمال ابتلا به بیماری ها و مشکلات کمتر شده و در صورت بروز بیماری، درمان سریع تر انجام می شود.

کاهش وزن راحت

کاهش وزن از طریق جراحی لاغری، همچنین راحت تر از کاهش وزن با رژیم و … است. به این دلیل که فرد بعد از انجام جراحی، خود به خود تمایل کمتری به مصرف غذاها پیدا کرده و در نتیجه لاغری ساده تر اتفاق می افتد. همچنین مدت زمان کمتری که کاهش وزن از این طریق نیاز دارد، باعث انگیزه بالای فرد در مسیر لاغری و کاهش وزن می گردد.

ثبات بیشتر

از دیگر مزایای لاغری به وسیله جراحی می توان به ثبات بیشتر وزن کسب شده اشاره کرد. معمولا بعد از لاغری به روش جراحی لاغری، در صورتی که فرد از یک رژیم مناسب و متعادل پیروی کند، وزن تا مدت ها در محدوده ایده آل باقی می ماند.

شاخص توده بدنی در ایران به چه صورت است؟

شاخص توده بدنی و bmi به طور جهانی برای محاسبه وضعیت بدنی افراد و آمار افراد چاق و لاغر مورد استفاده قرار می گیرد. بررسی این شاخص در جهان، نشاندهنده این است که چاقی روز به روز رو به گسترش است و تعداد افرادی که به این شکل مبتلا هستند، رو به افزایش می رود. با توجه به خطر چاقی و مشکلاتی که برای بدن به وجود می آورد، این آمار به شدت خطرناک است و نیاز به کنترل دارد.

وضعیت شاخص توده بدنی در جهان

زندگی ماشینی و استفاده از ابزار به جای دست و بیشتر شدن حمل و نقل به وسیله خودروها و عوامل مختلف دیگر باعث شده که امروزه با محاسبه شاخص توده بدنی افراد مختلف و میانگین گیری از آن، این مسئله مشخص شود که بیشتر افراد به چاقی یا اضافه وزن مبتلا بوده و این میزان رو به افزایش می باشد.

در کشورهای اروپایی به خصوص، این آمار چشمگیر تر است و سرعت رشد بالاتری دارد. تحقیقات نشاندهنده این است که نه تنها بزرگسالان، بلکه کودکان نیز به مشکلات چاقی و بیماری های ناشی از آن مبتلا می باشند که این مسئله نشاندهنده وخامت اوضاع می باشد.

وضعیت شاخص توده بدنی در ایران

در ایران نیز آمار شاخص توده بدنی بالا، رو به افزایش می باشد. آخرین تحقیقات در زمینه چاقی و تناسب اندام در ایرانیان، نشاندهنده این است که چیزی حدود 30 میلیون نفر از جمعیت ایران به چاقی مبتلا هستند.

مطالعاتی که در زمینه محاسبه bmi براساس سن انجام گرفته است، نشاندهنده این مورد می باشد که بیشتر این آمار از زنان و کودکان و نوجوانان تشکیل می شود که نشان از فعالیت کمتر این گروه و تغذیه ناسالم در آن ها می باشد.

در صورت عدم کنترل این آمار و عدم کاهش وزن، ممکن است که نسل های بعدی، نسلی چاق و دارای مشکلات مختلف باشند که این مسئله باعث ایجاد مشکلات مختلف مانند بالا رفتن هزینه های درمانی، کم شدن راندمان کاری و … می شود.

امروزه در مدارس برای کنترل این وضعیت راهکارهایی در نظر گرفته شده است که یکی از آن ها اجباری کردن ساعت های ورزش و وزن کشی مرتب دانش آموزان می باشد.

آیا محاسبه bmi در ورزشکاران مشابه افراد عادی است؟

از دیگر محدودیت ها و شرایطی که ممکن است، محاسبه bmi با خطا مواجه شود، محاسبه این مورد در ورزشکاران است. همان طور که گفته شد، بدن انسان متشکل از چربی ها، عضلات، بافت ها و استخوان است که هر کدام دارای وزن مشخصی می باشند.

از طرفی استفاده معمول از محاسبه bmi به منظور فهمیدن درصد چربی و میزانی که باید برای رسیدن به وزن ایده آل کاهش داده شود، صورت می گیرد. در صورتی که در ورزشکاران به دلایل مختلف این عدد با خطاهایی مواجه می شود.

خطای محاسبه bmi در ورزشکاران

چربی ها قابل کاهش هستند. از روش های مختلفی می توان چربی های بدن را سوزاند و از میزان آن ها کم کرد. اما عضلات، بافت های داخلی و بافت استخوانی قابل کاهش نیستند و وضعیت وزن بدن در این موارد قابل تغییر نیست. در ورزشکاران به خصوص افرادی که ورزش حرفه ای انجام می دهند، بیشتر وزن بدن از عضله تشکیل می شود.

این عامل معمولا باعث بالا رفتن وزن این افراد می شود و در صورتی که وزن با قد تناسب نداشته باشد، بعد از محاسبه bmi، عدد حاصل شده نشاندهنده چاقی یا اضافه وزن می باشد. در ورزشکاران معمولا بسته به نوع ورزش و فعالیت بدنی، سن و جنسیت درصدی را برای خطای محاسبه bmi در نظر می گیرند.

تفاوت چاقی و اضافه وزن در شاخص توده بدنی چیست؟

شاخص توده بدنی یا bmi نمایانگر وضعیت های مختلفی است که در اثر تناسب یا عدم تناسب قد و وزن در بدن انسان بروز می کند. هر چقدر این شاخص از وضعیت نرمال بیشتر شده و بالاتر رود، فرد به سمت اضافه وزن و چاقی خواهد رفت. تصور بسیاری از افراد این است که چاقی و اضافه وزن، هم معنی می باشند و تعریف یکسانی دارند. در حالی که این طور نیست و از نظرات مختلف میان چاقی و اضافه وزن تفاوت وجود دارد.

در شاخص توده بدنی، اضافه وزن زمانی است که فرد نهایتا 10 کیلو وزن بیشتر نسبت به قد و وزن نرمال خود داشته باشد. در این حالت کم کردن این میزان وزن با روش های ساده ای مانند رژیم غذایی نیز امکان پذیر است و می توان در مدت کوتاه این مقدار را کاهش داد.

اما چاقی زمانی است که فرد حداقل 15 تا 20 کیلو بیشتر از وزن نرمال، وزن داشته باشد. در این شرایط کاهش این مقدار وزن ساده نیست و زمان و تلاش بیشتری نیاز دارد.

در واقع می توان چاقی را ادامه اضافه وزن و ناشی از اضافه وزن کنترل نشده دانست. همچنین خطرات و بیماری هایی که فرد در اثر چاقی به آن ها مبتلا می شود، نسبت به مشکلاتی که افراد دارای اضافه وزن دارند، بسیار بیشتر است.

به عنوان مثال بیشتر افراد چاق دارای مشکلات عضلانی مانند درد زانو می باشند، در حالی که ممکن است که فرد دارای اضافه وزن هی چگونه مشکل یا بیماری خاص نداشته باشد.

چاقی در کودکان چه عوارضی دارد؟

در صورتی که بعد از محاسبه bmi بر اساس سن در کودکان، عدد حاصل شده در صدک 97 و بالاتر باشد، نشاندهنده چاقی کودک است. چاقی در کودکان نیز مشکل ساز است و شاید برخی از بیماری های بزرگسالان را نداشته باشد، اما تبعات آن به اندازه و گاها بیشتر از چاقی در بزرگسالان می باشد.

چاقی و بیماری در بزرگسالی

کودکانی که در سنین پایین تر به چاقی مبتلا می شوند، نسبت به همسن و سالان خود بیشتر احتمال چاقی در بزرگسالی دارند. همچنین بزرگسالانی که در دوران کودکی نیز چاق بوده اند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند. به عنوان مثال بیماری های قلبی و دیابت در بزرگسالانی که چاقی کنترل نشده از کودکی دارند، بسیار بیشتر از سایرین دیده می شود.

عدم توانایی تحرک به اندازه همسن و سالان

از دیگر مشکلات چاقی در کودکی می توان به توانایی کمتر در تحرک و شرکت در فعالیت ها در کودکانی که به چاقی مبتلا هستند، اشاره کرد. به طور کل چاقی انرژی بدن را کاهش داده و به دلیل فشاری که به عضلات و اسکلت بدن وارد می کند توانایی فعالیت ها را نیز کم می کند.

این مشکل در کودکان ممکن است، با درد همراه نباشد. اما خستگی بیشتر و زودتر و نفس نفس زدن حین فعالیت هایی مانند دویدن و بازی کردن باعث می شود که کودک نسبت به هم سالان خود تحرک کمتری داشته باشد.

کاهش اعتماد به نفس

تحرک کمتر و توانایی پایین تر در حضور در فعالیت ها و بازی های کودکانه باعث دوری از دوستان می شود و این عامل در نهایت منجر به انزوا و گوشه گیری شده و در اعتماد به نفس کودک تاثیرگذار است. تحقیقات، نشاندهنده این است که بیشتر کودکان مبتلا به چاقی، اعتماد به نفس پایین تری در ارتباط با دیگران به خصوص دوستان خود دارند.

عوارض و مشکلات چاقی در بزرگسالان چیست؟

چاقی و بالا بودن bmi در بزرگسالان مشکلات زیادی را به همراه دارد. بر خلاف کودکان که بیشترین مشکل ناشی از چاقی، کم تحرک شدن و کم شدن ارتباطات است، در بزرگسالان چاقی مشکلات و بیماری های جدی تری را باعث می شود.

کمر درد، زانو درد و …

از رایج ترین مشکلات ناشی از چاقی و بالا بودن شاخص توده بدنی می توان به دردهای مقطعی یا دائم در کمر، زانوها و به طور کلی در محل مفاصل اشاره کرد.

این دردها ناشی از فشار زیاد بدن به مفصل در این نقاط و از بین بردن غضروف میان این استخوان ها می باشد که در نهایت منجر به سایش استخوان در این نواحی و درد در کمر و زانوها می شود. با کاهش وزن و کنترل آن می توان تا حد زیادی دردهای این قسمت ها را کاهش داد.

مشکلات قلبی و فشار خون

بعد از محاسبه bmi بر اساس سن، هر چقدر عدد به دست آمده بالاتر باشد، چاقی فرد خطرناک تر است. از اصلی ترین مشکلات چاقی های خطرناک می توان به مشکلات قلبی اشاره کرد که به دلیل بالاتر بودن چربی خون و تنگ شدن رگ ها و عروق بدن رخ می دهد.

مشکلات قلبی و فشار خون گاهی اوقات تا مرز سکته پیش رفته و حتی ممکن است تا منجر به مرگ فرد شوند. به همین دلیل دقت و کنترل آن ها ضروری می باشد.

مشکل در خواب

مشکلات خواب از دیگر مشکلات افراد مبتلا به چاقی است. رایج ترین معضل در خواب افراد دارای چاقی و اضافه وزن، خر و پف کردن است. همچنین افراد مبتلا به این مشکل با مسائلی مانند بد خوابی یا بی خوابی و فشار به دیافراگم و مشکلات تنفسی نیز ممکن است روبرو باشند.

وزن ایده آل چیست و چه نکاتی به دستیابی آن کمک می کنند؟

وزن ایده آل محدوده ای است که در آن، وزن با قد تناسب کامل داشته باشد. در این شرایط معمولا میزان چربی در بدن صفر یا بسیار پایین است. به منظور دستیابی به وزن ایده آل، روش های مختلفی وجود دارند و اقدامات مختلفی را می توان انجام داد.

از جمله اقداماتی که برای دستیابی به وزن ایده آل می توان از آن کمک گرفت، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و مناسب است. افراد در طول یک شبانه روز مواد غذایی مختلفی مصرف می کنند که مجموع آن ها رژیم غذایی را تشکیل می دهد.

رژیم غذایی سالم برای حفظ وزن ایده آل بیشتر شامل پروتئین، سبزیجات، لبنیات و در نهایت قند و چربی ها می باشد. از دیگر روش های حفظ وزن ایده آل می توان به فعالیت بدنی به میزان مناسب اشاره کرد. فعالیت مناسب بدنی باعث سوخت و ساز بهتر شده و کالری دریافتی را به طور کامل مصرف می کند و در نهایت وزن فرد در میزان مناسب باقی خواهد ماند.

چه عواملی مانع رسیدن bmi به وضعیت وزنی نرمال می شوند؟

عوامل مختلفی وجود دارند که در bmi نامناسب مانع رسیدن فرد به وضعیت مطلوب وزنی می شوند. از جمله این عوامل می توان به تغذیه اشتباه، خواب ناکافی، بیماری ها و … اشاره کرد. آشنایی با برخی از این نکات به برطرف کردن مانع و دستیابی به وزن ایده آل کمک می کند.

خواب نامناسب

از جمله مشکلاتی که مانع از کاهش وزن یا افزایش وزن سریع می شود، خواب نامناسب است. ساعت خواب زیاد یا کم و نامناسب باعث می شود که فرد کنترلی بر تغذیه خود نداشته باشد و تغذیه بیشتر یا کمتر از میزان مناسب باشد. این عامل در افراد، هم ممکن است که باعث کاهش وزن شدید شده و هم به افزایش وزن منجر شود و توانایی کنترل فرد بر وزن خود را کاهش دهد.

مشکل در تغذیه

از دیگر موانع برای رسیدن به وضعیت مطلوب وزنی، تغذیه اشتباه است. میزان کالری های دریافتی در طول روز باید به مقداری باشند که توسط بدن سوزانده می شوند. در صورتی که این میزان کمتر یا بیشتر از حد توان بدن برای سوزاندن باشد، مشکل در bmi رخ می دهد.

مصرف داروهای خاص

برخی داروهای خاص مانند داروهای هورمونی و مشکلات مانند تخمدان پلی کیستیک می توانند باعث چاقی شده و مانع لاغری فرد شوند. این عوامل جزو مشکلاتی هستند که ممکن است، در محاسبه bmi براساس سن ایجاد خطا کنند و منجر به محاسبه اشتباه bmi شوند.

به منظور برطرف کردن هر کدام از این موانع، مراجعه به پزشک متخصص و انجام فعالیت های درمانی متناسب با وزن و وضعیت بدن بسیار کمک کننده می باشد.

استفاده از bmi و صدک bmi برای چه افرادی مناسب است؟

معمولا افرادی که به اضافه وزن یا کاهش وزن مفرط مبتلا بوده و به پزشک مراجعه می کنند، در درجه اول برای محاسبه مقدار دقیق وزنی که نیاز به کاهش یا افزایش دارند، محاسبه bmi بر اساس سن را دریافت می کنند.

این میزان که در افراد مختلف بسته به ویژگی های دیگر بدنی مقادیر متفاوتی دارد، نشاندهنده وضعیت بدن فرد نسبت به وجود توده های چربی است.

افرادی که قصد انتخاب روش برای جراحی لاغری را دارند نیز نیازمند محاسبه bmi بر اساس سن می باشند. هر چقدر شاخص توده بدنی در این افراد بالاتر باشد، روش انتخابی برای لاغری فشرده تر در نظر گرفته می شود.

بعد از محاسبه bmi بر اساس سن چه اقداماتی باید انجام داد؟

پزشک بعد از محاسبه bmi بر اساس سن و مشاهده وضعیت بدن از نظر چاقی یا لاغری اقدام به تجویز آزمایشات مورد نیاز برای بیمار می کند. هم چاقی مفرط و هم لاغری شدید ممکن است، ناشی از اختلالات داخلی مانند مشکلات در غده تیروئید باشد.

در این شرایط پزشک برای اطمینان از سلامت اندام های داخلی، ابتدا آزمایش های لازم را برای بیمار مشخص کرده و بعد از مشاهده آزمایشات، اقدامات لازم در جهت درمان را آغاز می کند.

اولین اقدام بعد از  اطمینان از سلامت بدن انتخاب روش به تعادل رساندن وزن است. برای لاغری و کاهش وزن و پایین آوردن bmi، ممکن است که پزشک رژیم غذایی یا جراحی لاغری را به بیمار توصیه کند و به منظور اضافه کردن وزن نیز پزشک رژیم غذایی مناسبی را برای بیمار توصیه کرده یا بیمار را به متخصص تغذیه مجرب معرفی می کند. البته ممکن است، هر کدام از این درمان ها نیاز به دارو تراپی نیز داشته باشد.

به منظور افزایش bmi تا رسیدن به محدوده نرمال، چه اقداماتی را می توان انجام داد؟

افزایش وزن در شرایطی اتفاق می افتد که بعد از محاسبه bmi بر اساس سن پزشک کمبود شدید وزن را تعیین کند. در این شرایط ابتدا عامل کمبود وزن بررسی می شود.

ممکن است، به دلیل بیماری هایی نظیر تیروئید یا وجود انگل های درونی، فرد دچار کمبود وزن شده باشد. در صورتی که مشکل کمبود وزن ناشی از بیماری باشد، عامل بیماری برطرف می شود

و در صورتی که تنها به دلیل سوء تغذیه و تغذیه نامناسب کمبود وزن اتفاق افتاده باشد، پزشک یا متخصص تغذیه، رژیم غذایی مناسب را برای بیمار مشخص می کند تا افزایش وزن به صورت اصولی اتفاق بیفتد.

آیا محاسبه bmi بر اساس سن نیاز به تخصص دارد؟

برای محاسبه bmi بر اساس سن فرمولی مشخص وجود دارد که پارامترهای موجود در آن قابل اندازه گیری توسط خود شخص می باشند. اما این در صورتی است که فرد هیچ بیماری یا مشکل داخلی به خصوصی نداشته باشد و در شرایط بارداری یا ورزش های سنگین نیز قرار نداشته باشد.

در این شرایط محاسبه bmi بر اساس سن حتما باید توسط پزشک متخصص انجام شود. در غیر این صورت احتمال خطای محاسباتی وجود دارد.