سندروم دامپینگ چیست

سندروم دامپینگ چیست

Table of Contents

در این مقاله علمی می خواهیم این موضوع را بررسی نماییم که سندروم دامپینگ چیست ؟ با ما بمانید.

برای تشخیص علائم سندورم روده تحریک پذیر یا IBS لازم می باشد صفحه از کجا بفهمیم سندروم روده تحریک پذیر داریم را مشاهده کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سندروم دامپینگ می توانید با ما در تماس باشید

09120174510

یکی از بیماری هایی که امروزه افراد به آن دچار هستند، سندروم دامپینگ می باشد. این نوع بیماری معده را درگیر کرده و باعث ایجاد ناراحتی هایی در بیمار می گردد.

سندروم دامپینگ چیست
سندروم دامپینگ چیست

این سندروم، تخلیه مکرر معده نیز نامیده می شود. عواملی مانند انواع جراحی های چاقی روی معده و جراحی مری، سبب ایجاد این بیماری می گردند. در ادامه در مورد این بیماری توضیحات بیشتری را ارائه خواهیم داد و راه های درمان و جلوگیری از ابتلای به این سندروم را بررسی خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.

عناوین مقاله:

سندروم دامپینگ چیست ؟

علائم سندروم دامپینگ چیست ؟

انواع سندروم دامپینگ چیست ؟

علت ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟

تشخیص سندروم دامپینگ چیست ؟

عوامل ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟

درمان سندروم دامپینگ

تاثیر تغذیه در درمان سندروم دامپینگ چیست ؟

عوارض سندروم دامپینگ چیست ؟

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

تغذیه مناسب بعد از جراحی چاقی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست ؟

تغذیه مناسب بعد از جراحی ازوفاژکتومی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست ؟

معده چیست؟

انواع بیماری ها و مشکلات معده چیست؟

سخن پایانی

 

سندروم دامپینگ چیست ؟

سندروم دامپینگ یکی دیگر از بیماری های معده می باشد که طی آن، معده بعد از گذشت نیم ساعت تا چند ساعت تخلیه می شود.

این بیماری شامل حرکت سریع مواد غذایی به خصوص غذاهای شیرین به سمت روده ها می باشد. در اثر جراحی های چاقی، معده دچار تغییر می گردد.

یعنی بخشی از معده حذف خواهد شد یا معده به سمت روده کوچک بای پس خواهد شد. مهم ترین عارضه بعد از جراحی های چاقی یا جراحی مری، سندروم دامپینگ می باشد. در این بیماری مواد غذایی به خصوص قندها به سرعت از معده خارج شده و به سمت روده کوچک حرکت می کند.

اغلب بیمارانی که به این سندروم مبتلا هستند، 10 الی 30 دقیقه بعد از صرف غذا با علائم بیماری مواجه می گردند. این علائم در برخی افراد نیز ممکن است دیرتر بروز پیدا کنند.

برای جلوگیری از ایجاد سندروم دامپینگ، لازم است طبق برنامه غذایی خاصی که دکتر تجویز کرده است پیش بروید. همچنین از اصول سبک غذا خوردن صحیح پیروی کنید. زمانی که این بیماری اوج پیدا کند، ممکن است بیمار تحت عمل جراحی برای درمان قرار بگیرد. در ادامه خواهیم گفت که علائم سندروم دامپینگ چیست .

علائم سندروم دامپینگ چیست؟

علائم سندروم دامپینگ بلافاصله بعد از صرف غذا یا چند ساعت بعد از آن بروز پیدا می کند. این علائم زمانی که بیمار غذای شیرین یا میوه دارای فروکتوز مصرف می کند، تشدید خواهند یافت. این علائم عبارتند از:

  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • نفخ یا پری معده
  • دل درد
  • اسهال
  • گرگرفتگی
  • سرگیجه
  • افزایش ضربان قلب
  • ضعف
علائم سندروم دامپینگ چیست؟
علائم سندروم دامپینگ چیست؟

پیشنهاد می کنیم از سایر مطالب سایت آبستی سرجری دیدن کنید.

انواع سندروم دامپینگ چیست ؟

به صورت کلی این سندروم به 2 دسته دامپینگ زودرس و دامپینگ دیررس تقسیم بندی می شود. برخی افراد ممکن است به هر دو سندروم زودرس و دیررس مبتلا شوند. این نوع سندروم می تواند سال ها بعد از عمل های جراحی چاقی یا مری ایجاد گردد.

دامپینگ زودرس

علائم این نوع سندروم بعد از 15 الی 30 دقیقه بعد از صرف غذا بروز پیدا می کند. علائم آن چند دقیقه تا نیم ساعت ادامه داشته و حتی با دراز کشیدن نیز بهبود نمی یابد. بروز علائم به دلیل تخلیه سریع محتویات هایپراسمولار معده به داخل روده کوچک می باشد.

یکی از دلایلی که این امر را تشدید می کند، مصرف آب حین غذا خوردن است که سبب تخیله ناگهانی معده و احتباس ناگهانی دئودنوم می شود.

از جمله علائم سندروم دامپینگ زودرس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • دردهای شکمی ناشی از انقباضات معده
  • تهوع
  • اسهال
  • افزایش ضربان قلب
  • آروغ زدن
  • تعریق
  • احساس سبکی در سر
  • ضعف
  • سستی در عضلات و گاهی سنگوپ شدن

دامپینگ دیررس

دامپینگ دیررس اغلب به دلیل ترشح بیش از حد انسولین برای جذب قند در بدن می باشد. علائم این نوع دامپینگ 90 دقیقه الی 3 ساعت بعد از صرف غذا بروز پیدا می کند.

این نوع سندروم در اثر مصرف غذاهایی با کربوهیدرات ساده، هایپراسمولار و نوشیدن مایعات زیاد ایجاد می گردد. اولین گام برای درمان دامپینگ دیررس، تغییر و اصلاح سبک مصرف غذا می باشد.

از جمله علائم سندروم دامپینگ دیررس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • احساس سبکی در سر
  • تعریق
  • تپش قلب
  • تاکی کاردی و سنگوپ
  • گرگرفتگی

علت ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟

مهم ترین سوالی که در مبحث این بیماری وجود دارد، این است که علت ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟ اصلی ترین علت ایجاد این بیماری تغییراتی می باشد که در ظاهر و عملکرد معده صورت گرفته است.

در حالت کلی هنگامی که ما غذا میل می کنیم، غذا مدتی در معده می ماند و با اسید معده ترکیب می شود. هنگامی که روی مواد غذایی موجود در معده تجزیه هایی انجام شد، محتویات معده وارد روده کوچک می شود.

بعد از آن روند هضم غذا و جذب مواد مغذی انجام می گیرد. در اثر تغییراتی که روی معده انجام شده است، معده دیگر قادر نیست عملکرد خود را به درستی انجام دهد.

در واقع دیگر دچار ضعف شده است. به همین دلیل روند تجزیه مواد غذایی دچار اختلال می شود و به جای این که غذا و مایعات مدتی در معده باقی بمانند، مستقیما وارد روده کوچک می شوند.

گاهی نیز ممکن است محتویات معده به صورت استفراغ از بدن خارج گردد

گاهی نیز ممکن است محتویات معده به صورت استفراغ از بدن خارج گردد. در سندروم دامپینگ، سرعت حرکت مواد غذایی در روده افزایش می یابد. به همین دلیل یکی از علائم شایع این بیماری، اسهال می باشد.

برخی افراد مجبورند تحت عمل جراحی معده قرار بگیرند. ممکن است فردی به سرطان معده مبتلا باشد یا بیماری مری داشته باشد. برخی افراد چاق نیز مجبورند تحت عمل های جراحی چاقی قرار بگیرند. زیرا پزشک توصیه کرده است که برای درمان بیماری های ناشی از چاقی باید فورا کاهش وزن اتفاق بیفتد.

در این موارد، معده دچار تغییراتی می گردد به طوری که قسمتی از معده حذف می شود یا عمل بای پس معده انجام می گیرد. این نوع جراحی ها عوارض مختلفی می توانند داشته باشند که از شایع ترین عوارض آن می توان به بروز سندروم دامپینگ اشاره کرد.

گاهی نیز ممکن است محتویات معده به صورت استفراغ از بدن خارج گردد
گاهی نیز ممکن است محتویات معده به صورت استفراغ از بدن خارج گردد

تشخیص سندروم دامپینگ چیست ؟

پزشک با بررسی علائم بیمار و بررسی سابقه پزشکی او و جراحی های اخیرش، مشکوک به سندروم دامپینگ می شود. پزشک سوالاتی نیز در مورد دیگر علائم و تغذیه از بیمار می پرسد.

در این صورت میزان احتمال وجود بیماری دامپینگ افزایش می یابد. در این صورت آزمایش هایی برای وجود سندروم دامپینگ از بیمار گرفته می شود. روش های تشخیص این بیماری شامل موارد زیر است:

آزمایش گلوکز

یکی از علل بروز علائم در سندروم دامپینگ، ترشح زیاد هورمون انسولین می باشد. انسولین وظیفه تجزیه قند را در بدن دارد. در صورتی که ترشح این هورمون افزایش یابد، بدن دچار افت شدید قند خون می گردد.

بنابراین یکی از روش های تشخیص این سندروم، بررسی قند خون یا هیپوگلیسمی می باشد. این آزمایش نحوه واکنش بدن در میزان گلوکز را نشان می دهد.

در این آزمایش یک نوشیدنی حاوی قند زیاد به بیمار داده می شود تا بنوشد. سپس طی دو مرحله 1 ساعته از بیمار خون گرفته می شود.

آزمایش تخلیه معده

در این آزمایش، سرعت هضم غذای بیمار بررسی می گردد. در این روش، بیمار مقداری مواد رادیواکتیو را به همراه وعده غذایی خود میل می کند. سرعت عبور مواد رادیواکتیو با استفاده از دستگاه های عکسبرداری ثبت می شود. در صورتی که سرعت انتقال این مواد به روده کوچک سریع تر از حد معمول باشد، پزشک تشخیص می دهد که فرد به سندروم دامپینگ مبتلا شده است.

در حال حاضر روش آزمایش تخلیه معده یا رادیونوکلئیدی تخلیه و موتیلیته، فیزیولوژیک ترین روش برای بررسی عملکرد معده می باشد. این روش تشخیص کم تهاجمی است و ضرری برای بدن بیمار ندارد. این نوع آزمایش در تعیین روش درمان نیز موثر است.

آزمایش تخلیه معده برای بررسی عملکرد عضلات معده نیز به کار می رود. برای بررسی سوء هاضمه ها که بیشتر اختلالات فیزیولوژیک هستند تا آناتومیک، دیگر روش های تصویربرداری نمی توانند بیماری را نشان دهند. اما با روش آزمایش تخلیه معده، عملکرد و اتفاقاتی که در آن رخ می دهد، به راحتی قابل تشخیص است.

آزمایش تخلیه معده
آزمایش تخلیه معده

آزمایش دستگاه رادیوگرافی با باریوم انما

در ادامه مبحث سندروم دامپینگ چیست ؟ باید گفت که یکی دیگر از روش های تشخیصی این بیماری، استفاده از باریوم انما است. باریوم نوعی ماده است که با استفاده از دستگاه رادیوگرافی به راحتی دیده می شود.

در این آزمایش، بیمار باریوم انما را می نوشد. سپس پزشک از طریق دستگاه رادیوگرافی مسیر حرکت این ماده را بررسی می کند. نحوه گوارش غذا و زمان انتقال آن به روده کوچک به دقت بررسی می گردد. به این روش تشخیصی، اشعه ایکس کولون نیز می گویند. اشعه ایکس روی بدن تصاویر غیر واضحی را نشان می دهد.

اما با وجود باریوم انما در بدن، تصاویر نسبتا روشن و واضحی روی مانیتور به نمایش در می آید. باریوم انما به دلیل داشتن فلز باریوم به این نام شناخته می شود. در این آزمایش گاهی پزشک برای بررسی دقیق تر عملکرد معده، هوایی را وارد روده بزرگ می کند.

این هوا سبب متسع شدن روده بزرگ می گردد. در نتیجه کیفیت تصاویر افزایش یافته و تشخیص دقیق تر صورت می گیرد. به این حالت آزمایش تنقیه باریوم با وضوح دوگانه گفته می شود. برای انجام این آزمایش، بایستی روده بزرگ بیمار به صورت کامل تخلیه شود.

آزمایش دستگاه رادیوگرافی با باریوم انما سبب می شود که پزشک، موارد زیر را تشخیص دهد:

  • توده های غیر عادی یا همان پولیپ ها
  • بیماری التهابی روده
  • اختلال عملکرد معده
آزمایش دستگاه رادیوگرافی با باریوم انما سبب می شود که پزشک، موارد زیر را تشخیص دهد:
آزمایش دستگاه رادیوگرافی با باریوم انما سبب می شود که پزشک، موارد زیر را تشخیص دهد:

گاستروسکوپی

در این روش، پزشک از یک لوله دارای دوربین برای بررسی عملکرد معده، مری و دوازدهه استفاده می کند. روش گاستروسکوپی یا آندوسکوپی روشی غیر تهاجمی برای تشخیص انواع بیماری ها می باشد.

آندوسکوپی از جمله روش های تشخیص سندروم دامپینگ است. روی لوله منعطف آندوسکوپی یک دوربین و یک چراغ متصل است. لوله از طریق دهان وارد بدن می گردد.

دوربین تصاویر داخل بدن را روی مانیتور موجود در اتاق پزشک ارسال می کند. بدین گونه پزشک می تواند بدون جراحی، عملکرد معده و مشکلات گوارشی را بررسی کند.

به صورت کلی روش آندوسکوپی به پزشک در موارد زیر کمک شایانی می کند:

  • رویت داخل بدن حین جراحی
  • برداشتن نمونه بافت سرطان
  • ارزیابی درد و التهاب درون معده
  • بررسی زخم معده
  • تشخیص اختلالات روده مانند اسهال یا یبوست
  • تشخیص پولیپ دستگاه گوارش
  • دیگر مشکلات گوارشی نظیر سنگ کیسه صفرا یا فتق هیاتال

عوامل ایجاد سندروم دامپینگ چیست ؟

همان طور که در بخش های قبلی بیان کردیم، هر نوع تغییراتی که روی ظاهر و بافت معده انجام شود، خطر ابتلا به سندروم دامپینگ را افزایش خواهد داد. اکثر تغییراتی که روی معده انجام می شود، جراحی های چاقی برای کاهش وزن می باشد. دامپینگ بعد از جراحی معده در اثر شرایط زیر به وجود می آید:

جراحی اسلیو معده

در این جراحی حدود 80 درصد از معده حذف شده و از بدن خارج می گردد. بقیه معده چیزی شبیه به یک موز می شود. با حذف بخش عظیمی از معده، اشتهای فرد کاهش می یابد.

با دریافت کالری بسیار کمی در روز، کاهش وزن و لاغری صورت می گیرد. در بخشی که معده حذف شده است، هورمون های گرسنگی تولید می شدند. با حذف منبع ترشح این هورمون، فرد کمتر احساس گرسنگی خواهد کرد. در این صورت عملکرد صحیح معده دچار اختلال شده و سندروم دامپینگ ایجاد می شود.

جراحی اسلیو معده
جراحی اسلیو معده

جراحی بای پس معده

در این روش معده به دو قسمت تقسیم می شود. تقسیم بندی به گونه ای انجام می شود که قسمت بالایی معده کوچک تر باشد. با کوچک شدن قسمت بالایی معده، فرد هنگام غذا خوردن به سرعت احساس سیری می کند.

زیرا قسمت بالایی معده به سرعت پر شده و دیگر جایی برای ورود مواد غذایی جدید وجود ندارد. در مرحله بعد، پزشک بخش میانی روده کوچک (ژئوژنوم) را به معده کوچک متصل می کند.

هدف از این کار، انتقال مستقیم مواد غذایی بدون ورود به معده بزرگ تر می باشد تا بدن کالری کمتری دریافت کرده و از چربی های اضافه برای تامین انرژی استفاده کند. در این صورت کاهش وزن اتفاق می افتد. اما با تغییرات زیادی که روی معده انجام شده است، ممکن است بیمار مبتلا به سندروم دامپینگ گردد.

جراحی ازوفاژکتومی

در این جراحی یک قسمت یا کل لوله رابط بین دهان و معده برداشته می شود.

شما در حال مطالعه مقاله سندروم دامپینگ چیست ؟ می باشید.

درمان سندروم دامپینگ

ممکن است بیمار بلافاصله بعد از عمل معده به این سندروم مبتلا گردد. در بسیاری از افراد، بیماری خود به خود و بعد از طی 3 ماه برطرف می شود. نوع تغذیه و سبک زندگی فرد در درمان یا تشدید بیماری بسیار موثر است.

در واقع باید گفت که در اکثر افراد، این بیماری بعد از گذشت 3 ماه برطرف خواهد شد. اما اگر بیمار طبق برنامه غذایی که پزشک تجویز کرده است پیش نرود، بیماری به مراحل دیگر درمان نظیر روش های زیر کشیده می شود:

درمان دارویی سندروم دامپینگ

در صورتی که علائم بیماری با تغییر برنامه غذایی و تغییر سبک زندگی از بین نروند، پزشک برای درمان تخلیه سریع معده، داروهایی را تجویز می کند.

پزشک معمولا داروی اکتروتاید (Octreotide) را تجویز می کند که نام تجاری آن ساندوستاتین (Sandostatin) می باشد. این دارو در کاهش سرعت تخلیه مواد غذایی از معده موثر است.

همچنین اسهال را در بیماران بهبود می بخشد. اکتروتاید به صورت زیر پوستی تزریق می شود. از جمله عوارض این دارو می توان به حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد. پزشک طریقه مصرف دارو را به بیمار آموزش می دهد تا عوارض کمتری به سراغ بیمار بیاید.

درمان دارویی سندروم دامپینگ
درمان دارویی سندروم دامپینگ

جراحی

در صورتی که بیماری سندروم دامپینگ معده از طریق تغییر برنامه غذایی و دارو درمان نگردد، پزشک مجبور است از روش جراحی اقدام به درمان کند.

در روش جراحی، پزشک از تکنیک های بازسازی مانند پیلور معده استفاده می کند. در صورتی که بیمار عمل بای پس معده انجام داده باشد، روده به حالت قبلی خود باز می گردد.

درمان های جایگزین

گاهی پزشک استفاده از مکمل هایی مانند پکتین، آدامس گوار، پسیلیوم سیاه و طلایی را برای حجم دار کردن مواد گوارشی و کند شدن حرکت آن ها در روده توصیه می کند.

در مصرف مکمل ها باید احتیاط شود. زیرا برخی از مکمل ها با برخی از داروها تداخل دارند یا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. بنابراین باید به توصیه ها و تجویزهای پزشک به خوبی عمل شود.

درمان با تغییر سبک زندگی

از مهم ترین راه های درمان سندروم دامپینگ، تغییر سبک زندگی و تغذیه می باشد. پیروی از یک برنامه غذایی ایده آل و هوشمندانه می تواند در کاهش علائم تخلیه سریع معده کمک کرده و از پیشرفت این بیماری جلوگیری کند. به همین دلیل، باید به موارد زیر در تغذیه خود بسیار دقت داشته باشید:

افزایش وعده های غذایی و کاهش حجم غذا

معده توانایی تجزیه مواد غذایی زیاد را ندارد. به همین دلیل برای بهبود عملکرد خود مقداری از مواد غذایی را دفع می کند. در صورت پر شدن بیش از حد معده، علائم زیادی ایجاد می شود.

متخصصان تغذیه حتی برای افراد عادی توصیه کرده اند که تعداد وعده ها را افزایش داده و حجم غذا را کاهش دهید تا بتواند عملکرد بهتر و بیشتری روی تجزیه مواد غذایی داشته باشید. کاهش حجم غذا و افزایش تعداد وعده ها، انتقال مایعات را کاهش داده و جذب مواد غذایی را بیشتر می کند.

افزایش وعده های غذایی و کاهش حجم غذا
افزایش وعده های غذایی و کاهش حجم غذا

مصرف آب

مصرف آب همراه غذا  یا بلافاصله بعد از غذا سبب تشدید علائم سندروم دامپینگ می شود. بنابراین باید مصرف آب را به 30 دقیقه یا 60 دقیقه قبل و بعد از غذا به تعویق بیاندازید. مصرف آب در طی روز باید برنامه ریزی شده باشد. توصیه می شود در هر بار، مقدار کمی آب مصرف کنید.

مصرف مایعات

به دلیل کاهش وزن ناگهانی در اثر جراحی های چاقی، بدن نیاز بیشتری به مایعات دارد. مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب الزامی می باشد. باید میزان آب موجود در غذاها را کاهش دهید تا علائم سندروم بروز پیدا نکنند.

پرهیز از مصرف قند

غذاهایی که حاوی قند زیادی هستند را کمتر مصرف کنید. مصرف شکر، شربت، سودا، آبمیوه و آبنبات، علائم سندروم دامپینگ را تشدید می کند. مقدار مصرف مواد شیرین هیپرتونیک و غلیظ باید کاهش یابد. از جمله این مواد می توان به انواع نوشابه ها، آبمیوه صنعتی، بیسکویت ها و بستنی ها اشاره کرد.

مصرف لبنیات

در لبنیات، قند طبیعی لاکتوز موجود می باشد. این قند می تواند در بروز و تشدید علائم این بیماری موثر باشد. در ابتدا مصرف لبنیات را کاهش دهید. در صورتی که فکر می کنید با مصرف لبنیات علائم بروز پیدا می کنند، به طور کامل مصرف آن ها را قطع کنید.

برای مصرف لبنیات در دوره بیماری سندروم دامپینگ بهتر است از یک پزشک تغذیه کمک بگیرید. مصرف پنیر و ماست کمتر، علائم سندروم دامپینگ را تشدید می کنند.

مصرف فیبر

مصرف غذاها و میوه های فیبردار را افزایش دهید. موادی مانند پسیلیوم، صمغ گوار و پکتین جذب کربوهیدارت ها را در روده کوچک به تاخیر می اندازند. بنابراین برخی از علائم از جمله اسهال از بین می روند. فیبر در بدن باعث افزایش ویسکوزیته شده و سرعت انتقال مواد غذایی را در دستگاه گوارش، آهسته می کند.

نوشیدن الکل

نوشیدن الکل تاثیر زیادی بر تشدید علائم سندروم دامپینگ دارد. بنابراین مصرف آن را کاهش داده یا به صورت کلی قطع کنید.

مصرف کربوهیدرات و پروتئین

در برنامه غذایی خود بیشتر از پروتئین ها، کربوهیدرات های پیچیده و غلات سبوس دار غنی از فیبر استفاده کنید. کربوهیدرات های پیچیده باید با توجه به سطح تحمل بیمار وارد برنامه غذایی شود. مصرف غذاهایی با پروتئین بالا و چربی متوسط با میزان کالری مورد نیاز بدن توصیه می شود تا وزن به ثبات برسد.

عدم فعالیت بعد از صرف غذا

توصیه می شود بلافاصله بعد از صرف غذا از دراز کشیدن یا انجام فعالیت های ورزشی تا 1 ساعت خودداری کنید. اجتناب از این فعالیت ها به کند شدن فرایند تخلیه معده کمک می کند.

عدم فعالیت بعد از صرف غذا
عدم فعالیت بعد از صرف غذا

تاثیر تغذیه در درمان سندروم دامپینگ چیست ؟

روش های درمانی بیماری سندروم دامپینگ در سال های اخیر کاملا تغییر یافته است. در سال های قبل، پزشکان تغذیه، رژیم غذایی سرشار از شیر و خامه را به بیمار تجویز می کردند.

زیرا تصور می شد که این نوع مواد غذایی با پوشانندگی دیواره معده در کاهش درد موثر هستند. در مطالعات بسیاری از دانشمندان مشخص شد که این مواد غذایی تاثیری روی کاهش دردها ندارند.

در زمان گذشته، برنامه رژیمی بیماران مبتلا به سندروم دامپینگ با رژیم شیر و خامه شروع و موادی مانند نوشابه های الکلی، فلفل سیاه و شکلات حذف می شد.

پیشرفت پزشکی سبب شده تا چنین درمان هایی به صورت کلی از بین بروند. اما سوال اینجاست که تاثیر تغذیه روی درمان سندروم دامپینگ چیست ؟

امروزه درمان و نوع تغذیه بیماران مبتلا به دفع سریع غذا از معده بسیار تغییر پیدا کرده است

امروزه درمان و نوع تغذیه بیماران مبتلا به دفع سریع غذا از معده بسیار تغییر پیدا کرده است و مراقبت های ویژه و تخصصی از بیماران برای درمان هرچه سریع تر انجام می شود.

انجام چنین درمان ها و مراقبت هایی به دلیل بالا رفتن دانش و آگاهی متخصصان در زمینه مکانیسم های نوروآندوکرینی، پاتوژن ها و عوامل محیطی می باشد. تغییرات رژیمی و سبک صحیح غذا خوردنی که متخصصان آن ها را توصیه می کنند، تاثیر زیادی در نتایج جراحی معده و درمان سندروم دامپینگ دارند.

افرادی مبتلا به سندروم دامپینگ به دلیل ناراحتی هایی که دارند، کمتر غذا می خورند. همچنین به دلیل اسهال شدن، میزان آب بدن کاهش می یابد.

در نتیجه شاهد کاهش وزن شدید، سوء تغذیه و خستگی در این بیماران خواهیم بود. از دیگر اهداف شروع یک رژیم متناسب با این بیماری، تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن می باشد تا فعالیت های روزمره افراد دچار مشکل نگردد و بیماری های دیگر به وجود نیایند.

پروتئین ها و چربی های سالم، فرایند هیدرولیز شدن کندتری در محیط های فعال اسمزی دارند

پروتئین ها و چربی های سالم، فرایند هیدرولیز شدن کندتری در محیط های فعال اسمزی دارند. به همین دلیل میزان ماندگاری شان نسبت به کربوهیدرات های ساده بیشتر است.

البته باید گفت که کربوهیدرات های پیچیده نسبت به کربوهیدارت های ساده سرعت هیدرولیز آهسته تری دارند. بنابراین مصرف کربوهیدرات های ساده مانند لاکتوز، ساکاروز و دکستروز باید کاهش یابند. مصرف کربوهیدرات های پیچیده مانند غذاهایی که نشاسته دارند، برای بیماران مبتلا به سندروم دامپینگ توصیه می شود.

در برنامه های رژیمی افراد مبتلا به سندروم دامپینگ، هدف؛ کاهش کربوهیدارت های ساده، افزایش میزان پروتئین (20 % کالری) و مصرف بیشتر چربی های سالم (35 تا 45 % کالری) برای کاهش علائم این بیماری می باشد.

در صورتی که اسهال بیمار چرب باشد، می توان از مواد غذایی استفاده کرد که در آن ها مشتقات تری گلیسیریدهای متوسط زنجیر وجود داشته باشد.

به همین دلیل می توان گفت که برنامه رژیم غذایی برای هر بیمار متفاوت می باشد. برای تعیین یک برنامه غذایی متناسب سوخت و ساز و درجه بیماری، باید به یک متخصص مراجعه کنید.

زمانی که بیماران همراه غذا آب یا دیگر مایعاتی را مصرف می کنند

زمانی که بیماران همراه غذا آب یا دیگر مایعاتی را مصرف می کنند، باعث می شود که محتویات معده خیلی سریع تر به داخل ژژونوم (قسمتی از روده کوچک) منتقل شوند. همین امر باعث به وجود آمدن علائم طاقت فرسا در بیمار خواهد شد.

به همین دلیل در این بیماران روی عدم مصرف آب همراه غذا بسیار تاکید می شود. مصرف مایعات باید در بین وعده های غذایی و با فاصله از مصرف میان وعده ها باشد. همان طور که گفته شد، فیبر در به تاخیر انداختن انتقال مواد غذایی به روده کوچک موثر است. فیبر جذب گلوکز به خون را به تاخیر می اندازد.

پکتین

همچنین میزان ترشح انسولین را کنترل می کند. پکتین ماده دیگری است که در معالجه سندروم دامپینگ عملکرد خوبی دارد. پکتین در بسیاری از میوه ها، سبزیجات و صمغ ها مانند گوار یافت می شود. باید در مصرف فیبر دقت زیادی داشته باشید.

مصرف بیش از حد فیبر سبب انسداد روده ها به دلیل مصرف صمغ گوار و سایر مواد با ویسکوزیته بالا می شود. به خصوص در زمانی که بدن آب کافی دریافت نکند، علائم بسیار تشدید خواهند یافت.

بسیاری از افرادی که عمل اسلیو معده انجام می دهند، ممکن است بدن دیگر قادر به تحمل لاکتوز نباشد. بدن این افراد تنها تحمل دریافت 6 گرم لاکتوز یا کمتر را دارد.

پنیر و ماست غیر شیرین برای این بیماران گزینه خوبی است. در صورتی که لازم باشد مصرف لبنیات محدود گردد، بیمار باید مکمل هایی مانند ویتامین  D و کلسیم مصرف نماید.

پکتین
پکتین

عوارض سندروم دامپینگ چیست ؟

عدم توجه به علائم سندروم دامپینگ و به تعویق انداختن درمان، سبب بروز برخی از مشکلات در بدن خواهد شد. البته علائم این بیماری در بسیاری از بیماران طاقت فرسا است و بیمار خیلی زود به پزشک مراجعه می کند.

زمانی که بیمار با علائم سندروم دامپینگ مواجه می شود، علائمی مانند حالت تهوع و استفراغ دارد و یا مواد غذایی به سرعت وارد روده شده و دفع می گردد. به همین دلیل بدن، فرصت دریافت مواد مغذی را از مواد غذایی ندارد.

در نتیجه بدن دچار فقدان بسیاری از مواد مورد نیاز خواهد شد. از این رو این سوال پیش می آید که دیگر عوارض سندروم دامپینگ چیست ؟

از دیگر عوارض این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کاهش جذب مواد مغذی در بدن
  • ضعف استخوان ها و ماهیچه ها
  • کمبود کلسیم و ایجاد پوکی استخوان
  • کم خونی به دلیل نبود آهن

مصرف دارو برای کاهش علائم سندروم دامپینگ

در بخش های قبلی مقاله گفته شد که در صورتی که علائم بیماری با تغییر برنامه غذایی تغییر نیافت، پزشک از روش دارو اقدام به درمان و کاهش علائم خواهد کرد.

اکتروتاید دارویی برای درمان سندورم دامپینگ می باشد. اکتروتاید علاوه بر بهبود وضعیت دستگاه گوارش و از بین بردن اسهال، از ترشح بیش از حد انسولین نیز جلوگیری می کند و باعث کاهش قند خون در بدن می گردد.

از دیگر داروهایی که پزشک برای کاهش علائم به بیمار تجویز می کند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آنتی بیوتیک ها:

از بین بردن باکتری H پیلوری – پیشگیری یا درمان عفونت ناشی از جراحی معده

آنتی اسیدها:

از بین برنده اسید معده برای کاهش ریفلاکس و سوزش معده

مهارکننده پمپ پروتون (Omeprazole , Iansoprazole):

کاهش ترشح اسید معده

آنتاگونیست های گیرنده H2 (سایمتیدین ، رانیتیدین):

از بین برنده اسید معده

دی ساکاریدهای سولفاته (Sucral Fate):

افزایش مقاومت دیواره معده و مخاط در برابر آسیب های ناشی از اسید و آنزیم

آنالوگ سوما استاتین:

کاهش سرعت تخلیه محتویات معده

آکاربوز:

مهارکننده آلفا گلوکوزید هیدرولاز برای کنترل دیابت نوع 2

آکاربوز:
آکاربوز:

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که تحت عمل جراحی معده قرار گرفته اید و علائم سندروم دامپینگ در شما بروز پیدا کرد، باید فورا به متخصص گوارش مراجعه کنید. البته باید گفت که این علائم تا 3 ماه بعد از جراحی های چاقی طبیعی می باشد و با رعایت رژیم و دستورالعمل های پزشک از بین می روند.

اما در طی این 3 ماه، افراد باید مرتب توسط پزشک خود ویزیت شوند. در صورتی که علائم ادامه دار بود، باید فورا برای تشخیص و درمان اقدام کنید. باید به این نکته اشاره کرد که علائم سندروم دامپینگ در برخی افراد ممکن است چند سال بعد از جراحی چاقی یا مری بروز پیدا کند.

در ادامه، راهنمایی هایی را برای ملاقات با پزشک در اختیارتان خواهیم گذاشت.

  • از پزشک در مورد محدودیت رژیم غذایی سوال کنید. لیستی از غذاهای مورد علاقه خود تهیه کنید و آن را به دکتر نشان دهید تا دکتر بررسی کند که آیا مجاز به مصرف آن غذاها هستید یا خیر.
  • علائمی که به آن ها دچار می شوید را یادداشت کنید. حتی علائمی که خیلی کم ایجاد می شوند یا غیر مرتبط با بیماری می باشند. علائم را سعی کنید حتما یادداشت کنید چون ممکن است در اتاق پزشک، آن ها را از یاد ببرید.
  • اطلاعات شخصی خود و فشارهای روحی ناشی از این بیماری را در دفترچه ای ثبت کنید.
  • داروها و مکمل هایی که اکنون یا در گذشته مصرف می کردید را همراه میزان دوز آن ها به یاد داشته باشید.
  • بهتر است هنگام ویزیت، همراهی را با خود ببرید تا گفته های پزشک را به شما یادآوری کند.
  • سوابق پزشکی و آزمایش ها و عکس های خود را به همراه داشته باشید. به خصوص اگر سابقه جراحی معده دارید.
در ادامه، راهنمایی هایی را برای ملاقات با پزشک در اختیارتان خواهیم گذاشت.
در ادامه، راهنمایی هایی را برای ملاقات با پزشک در اختیارتان خواهیم گذاشت.

از پزشک خود سوالات زیر را بپرسید تا بیشتر با روش های پیشگیری و درمان بیماری سندروم دامپینگ آشنا شوید.

  • چه عواملی سبب بروز این بیماری می شود؟
  • چه عواملی سبب تشدید علائم می گردد؟
  • چه آزمایشاتی نیاز است که انجام شود؟
  • بهترین روش درمان چه روشی است؟
  • آیا لازم است که نزد متخصص تغذیه بروم؟
  • چگونه در کنار سندروم دامپینگ، دیگر بیماری های خود را نظیر دیابت کنترل کنم؟
  • آیا لازم است تا به پزشک متخصص دیگری نیز مراجعه کنم؟
  • آیا منابع اطلاعات دقیقی برای سندروم دامپینگ وجود دارد؟
  • و این که در حالت کلی سندروم دامپینگ چیست ؟

پزشک نیز در روز ویزیت از شما سوالاتی خواهد پرسید تا بتواند بیماری را بهتر بشناسد و روش درمانی متناسب با درجه بیماری را انتخاب کند. پزشک، سوالات زیر را از شما می پرسد.

بهتر است برای کمک به پزشک، سوالات زیر را به صورت دقیق و صحیح پاسخ دهید:

  • آیا قبلا تحت عمل جراحی معده قرار گرفته اید؟
  • تحت چه نوع جراحی معده ای قرار گرفته اید؟
  • از چه زمانی علائم آغاز شد؟
  • آیا علائم به طور مداوم وجود دارند؟
  • در چه صورتی علائم تشدید پیدا می کنند؟
  • با چه علائمی روبرو خواهید شد؟
  • درجه علائم چقدر است؟
  • چند ساعت بعد از صرف غذا، علائم پدیدار می شوند؟
  • مصرف چه غذاها و مایعاتی سبب تشدید علائم می گردد؟
  • چه چیزی سبب بهبودی علائم در شما می شود؟
بهتر است برای کمک به پزشک، سوالات زیر را به صورت دقیق و صحیح پاسخ دهید:
بهتر است برای کمک به پزشک، سوالات زیر را به صورت دقیق و صحیح پاسخ دهید:

تغذیه مناسب بعد از جراحی چاقی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست ؟

در بخش های قبلی نوشتار، گفتیم که شایع ترین دلیل بروز سندروم دامپینگ، جراحی های چاقی نظیر اسلیو معده و بای پس معده می باشد.

بسیاری از افراد با شاخص توده بدنی بالا مجبور هستند تا از روش های جراحی چاقی برای کاهش وزن سریع استفاده کنند. زیرا این افراد بر اثر چاقی به بیماری هایی مبتلا شده اند که لازم است هر چه سریع تر وزن کم کنند.

در این میان افرادی نیز هستند که به جراحی چاقی به دید جراحی زیبایی نگاه می کنند و به جای استفاده از روش های رژیم غذایی و ورزش، جراحی چاقی را انتخاب می کنند که این موضوع مبحثی جدا دارد.

از مهم ترین عارضه این نوع جراحی می توان به سندروم دامپینگ اشاره کرد

از مهم ترین عارضه این نوع جراحی می توان به سندروم دامپینگ اشاره کرد. اما برای جلوگیری از ایجاد این بیماری، راه چاره ای وجود دارد و آن پیروی دقیق از برنامه غذایی پزشک می باشد. ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که تغذیه مناسب بعد از جراحی چاقی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست ؟

بعد از عمل جراحی چاقی، معده بسیار حساس شده است. بنابراین لازم است با آن با لطافت برخورد شود. در غیر این صورت باید به زودی منتظر علائم سندروم دامپینگ باشید. در ادامه مبحث، دستورالعمل های رژیم غذایی را برای بعد از عمل های جراحی بیان می کنیم تا از بروز بیماری سندروم دامپینگ جلوگیری گردد.

در روزهای ابتدایی بعد از عمل جراحی چاقی، معده توانایی تجزیه مواد غذایی جامد را ندارد. بنابراین فرد باید تا 2 هفته بعد از عمل، فقط مایعات رقیق مصرف نماید. بعد از این مدت، مصرف مایعات غلیط آغاز می شود. غذاهای جامد باید به تدریج وارد وعده های غذایی فرد بشود.

فرد باید تا 2 هفته ابتدایی بعد از عمل، مایعات زیر را مصرف نماید تا انرژی مورد نیاز بدن تامین گردد:

  • آب
  • چای کم رنگ
  • آب گوشت یا آب مرغ
  • دوغ خانگی رقیق شده
  • شیر کم چرب
  • آب میوه طبیعی رقیق شده

دریافت کافی آب بعد از عمل بسیار مهم است. به همین دلیل لازم است که فرد، طی روز 8 لیوان یا 2 لیتر آب و مایعات مصرف نماید. همچنین بدن نیاز به مواد مغذی برای تامین انرژی دارد.

به همین دلیل مصرف مایعات بالا حتی در صورت میل نداشتن الزامی است. توجه داشته باشید که مایعات نباید به یک باره مصرف گردند.

به طور مثال هر فنجان از آب یا مایعات بالا باید هر 1 ساعت مصرف گردد و 1 فنجان باید بین 15 تا 30 دقیقه میل شود. این کارها به دلیل این است که معده هنوز تحمل حجم زیاد آب را ندارد. بدن در روز به 60 گرم پروتئین نیاز دارد.

لازم است که این میزان پروتئین به وسیله آب گوشت یا شیر تامین گردد. همچنین از پودرهای پروتئین محلول در آب نیز می توانید استفاده کنید.

در طول دوره نقاهت جراحی چاقی باید از مصرف هر گونه نوشابه و آشامیدنی های گازدار پرهیز کنید. مصرف این نوشیدنی ها تا 6 ماه بعد از عمل ممنوع است.

آب میوه های طبیعی نیز در تامین مواد مورد نیاز بدن موثر هستند. به شرطی که آب میوه غلیظ نباشد و قند اضافی نداشته باشد. برای رقیق کردن آب میوه به میزان مساوی آب به آن اضافه کنید. از مصرف آب میوه های صنعتی به شدت خودداری نمایید.

رژیم غذایی از هفته سوم تا یک ماه

در این مرحله می توانید مصرف غذاهای میکس شده را آغاز کنید. تمام غذاها و میوه ها باید به صورت پوره مصرف گردند.

رژیم غذایی یک ماه بعد از عمل

در این زمان می توانید مصرف غذاهای جامد را شروع کنید. اما در صورتی که با علائمی مانند تهوع یا دل درد روبرو شدید، بهتر است مصرف مواد غذایی جامد را به تعویق بیاندازید.

بعد از جراحی لاغری، باید سبک صحیح غذا خوردن را رعایت کنید. غذا را به خوبی بجوید. سرعت غذا خوردن را کاهش دهید. 30 دقیقه قبل و بعد از غذا، آب و مایعات بخورید. از یک ظرف کوچک برای غذا خوردن استفاده کنید. مکمل ها و داروهای پزشک را به موقع مصرف نمایید.

رژیم غذایی یک ماه بعد از عمل
رژیم غذایی یک ماه بعد از عمل

تغذیه مناسب بعد از جراحی ازوفاژکتومی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست؟

یکی دیگر از دلایل بروز سندروم دامپینگ، جراحی ازوفاژکتومی می باشد. در این بخش به بررسی این جراحی و اثرات آن روی سندروم دامپینگ می پردازیم:

ازوفاژکتومی یک نوع عمل جراحی است که در آن قسمتی از مجرای بلع بین دهان و معده که مری نام دارد، حذف می شود. طی این جراحی، بازسازی مری با استفاده از بخشی از یک اندام دیگر انجام می گیرد.

تغذیه مناسب بعد از جراحی ازوفاژکتومی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست؟
تغذیه مناسب بعد از جراحی ازوفاژکتومی برای جلوگیری از سندروم دامپینگ چیست؟

در واقع این جراحی با هدف از بین بردن سرطان مری انجام می شود. در این جراحی، پزشک برشی را در ناحیه گردن یا قفسه سینه ایجاد می کند و از آن طریق اقدام به خارج سازی بخش آسیب دیده مری خواهد کرد.

پزشک مری را با استفاده از اندام دیگری مانند معده جایگزین می کند

پزشک مری را با استفاده از اندام دیگری مانند معده جایگزین می کند. اما گاهی از روده کوچک یا روده بزرگ نیز برای این کار استفاده می شود.

در صورتی که پزشک از معده استفاده نماید، شاهد بروز بیماری سندروم دامپینگ بعد از عمل خواهیم بود. به همین دلیل می توان گفت که جراحی ازوفاژکتومی روی بروز سندورم دامپینگ اثر دارد. اما باید گفت که این سندروم در همه بیمارانی که تحت جراحی ازوفاژکتومی قرار گرفته اند، ایجاد نمی شود.

جراحی ازوفاژکتومی اغلب با استفاده از لاپاراسکوپی انجام می شود. با انجام این جراحی، علائم و دردهای ناشی از سرطان مری از بین می روند.

عوارض ازوفاژکتومی

  • خونریزی
  • سرفه
  • عفونت
  • نشت از محل اتصال مری و معده
  • تغییر صدا
  • ریفلاکس معده
  • تهوع و استفراغ
  • اسهال
  • عوارض تنفسی
  • مشکل در بلع غذا
  • فیبریلاسیون دهلیزی

انواع ازوفاژکتومی

جراحی ازوفاژکتومی به دو روش زیر انجام می گیرد:

ازوفاژکتومی باز

در این روش، پزشک یک یا چند برش در قسمت گردن، قفسه سینه یا شکم ایجاد می کند. ممکن است پزشک برای انجام جراحی از یک ازوفاژکتومی ترانس توراسیک استفاده کند که در آن مری از طریق برش های شکم و قفسه سینه ای که ایجاد شده، خارج سازی می شود.

همچنین ممکن است پزشک روش ازوفاژکتومی تراشیاتال را انجام دهد که در آن برش ها برای خارج سازی مری در شکم و گردن ایجاد می گردد.

گاهی لازم است که پزشک همزمان از 3 قسمت گردن، قفسه سینه و شکم، جراحی ازوفاژکتومی را انجام دهد که آن را ازوفاژکتومی سه قسمتی می نامند.

ازوفاژکتومی با لاپاراسکوپی

این روش با استفاده از لوله های لاپاراسکوپی انجام می گیرد. چند برش کوچک در حد چند میلیمتر روی محل مورد نیاز ایجاد می شود.

سپس لوله های مخصوصی که به سر آن ها دوربین و چراغی متصل است، وارد این برش ها می گردد. پزشک جراحی را با استفاده از تصاویری که دوربین روی مانتیور ارسال می کند، انجام می دهد.

وسایل مورد نیاز پزشکی نیز از طریق همین لوله ها وارد بدن می شود. در برخی از مراکز، این روش با استفاده از ربات نیز انجام می گیرد. دوره نقاهت این روش کمتر است زیرا برش ها و زخم های کمتری روی بدن ایجاد می گردد.

ازوفاژکتومی با لاپاراسکوپی
ازوفاژکتومی با لاپاراسکوپی

بعد از عمل ازوفاژکتومی

بعد از عمل ازوفاژکتومی، پزشک برای تغذیه بیمار، یک لوله را از طریق شکم به روده کوچک متصل می کند. تغذیه از این طریق به مدت 4 تا 6 ماه ادامه دارد و بعد از آن بیمار می تواند تغذیه عادی خود را از سر بگیرد.

بعد از عمل، حجم معده کاهش یافته است. بنابراین بیمار کمتر می تواند غذا بخورد. تغییراتی که روی معده صورت گرفته است، ممکن است سبب ایجاد سندروم دامپینگ گردد. ممکن است بیمار دچار کاهش وزن شدید شود.

بعد از عمل ازوفاژکتومی، اکثر بیماران از جراحی خود راضی هستند. اما برخی از علائم، ادامه دار خواهند بود. به همین دلیل پزشک مراقبت های فالوآپ جامع را برای جلوگیری از عوارض بعد از جراحی و پیروی بیمار از یک سبک زندگی سالم، توصیه می کند.

توصیه های تغذیه بعد از عمل ازوفاژکتومی

  • هنگام غذا خوردن بنشینید تا غذا از معده به مری برنگردد.
  • 2 ساعت بعد از صرف غذا بخوابید.
  • تعداد وعده های غذایی را افزایش داده و حجم آن را کاهش دهید.
  • در طی روز، 3 وعده غذای اصلی و 2 میان وعده میل نمایید.
  • از مصرف غذاهای خیلی خشک مانند نان خشک خودداری کنید.
  • همزمان با صرف غذا آب میل نکنید. نیم ساعت قبل و نیم ساعت بعد از غذا آب بخورید.
  • بعد از صرف غذا، حدود نیم تا یک ساعت در حالت نشسته باشید و از دراز کشیدن بپرهیزید.
  • بدون تجویز پزشک از مصرف هر گونه دارویی به خصوص داروهای معده اجتناب کنید.
  • از مصرف غذاهای خیلی گرم و خیلی سرد و پر ادویه بپرهیزید.
  • مصرف الکل و سیگار را کنار بگذارید.
  • از مصرف غذاها و خوراکی های شیرین پرهیز کنید.
  • غذا را تا 1 ماه باید به صورت پوره شده مصرف کنید.
  • داروهایی که پزشک تجویز کرده است را به موقع مصرف نمایید.
توصیه های تغذیه بعد از عمل ازوفاژکتومی
توصیه های تغذیه بعد از عمل ازوفاژکتومی

شما در حال مطالعه سندروم دامپینگ چیست ؟ می باشید.

معده چیست؟

در این بخش از مقاله سندروم دامپینگ چیست ؟ برای آشنایی بیشتر با بیماری های معده لازم است تا با آناتومی معده بیشتر آشنا شوید.

معده از مهم ترین بخش های دستگاه گوارش انسان ها می باشد که دارای ساختاری ماهیچه ای و توخالی است. از مهم ترین وظایف معده، انجام واکنش های شیمیایی برای هضم مواد غذایی می باشد. فرایند هضم غذا و تقسیم آن به قطعات کوچک تر به عهده معده است.

معده همچنین مواد غذایی را به بخش های مخصوص آن ها انتقال می دهد. فرآیند هضم غذا این چنین است که در ابتدا دندان ها مواد غذایی را به ابعاد کوچک تری تقسیم کرده و سپس آنزیم های ترشح شده در بزاق، نشاسته های موجود در غذا را به قندهای ساده تجزیه می کنند.

در این صورت کار هضم غذا در معده آسان تر می شود. معده قابلیت این را دارد که بزرگ یا کوچک شود تا فرد با خوردن وعده های سبک تر، احساس گرسنگی کمتری داشته باشد.

موقعیت معده در بدن

معده در ناحیه ای کوچک در شکم به نام بستر معده قرار دارد. معده در واقع بزرگ ترین عضو سیستم گوارشی انسان ها است. این ماهیچه قدرتمند بین مری و اثنی عشر قرار دارد.

از طرفی معده ناحیه بین انتهای قلب و پیلور دستگاه گوارش را می پوشاند. امنتوم از انتهای معده امتداد پیدا کرده و مانند یک پرده از روی آن آویزان شده است. رابط های آناتومیک معده سبب می شود که ارتباط او با دیگر اندام های مجاور برقرار گردد.

آناتومی معده

قسمت بالایی معده، اسید معده و پیسین را تولید می کند. اسید معده و پیسین آنزیم های گوارشی در بدن هستند. قسمت انتهایی معده خاصیتی عضلانی دارد و غذا را با آب ترکیب می کند.

مواد غذایی در این بخش نمی توانند جذب بدن شوند و باید وارد روده کوچک گردند. تنها الکل و برخی از داروها در این محل تجزیه می شوند. بعد از ترکیب دقیق مواد غذایی با آب، معده مواد را به روده کوچک انتقال می دهد.

در این مرحله، جذب مواد مغذی مواد غذایی به بدن آغاز می شود. زمانی که جذب مواد مغذی به اتمام رسید، محتویات روده کوچک وارد روده بزرگ می شود. روده بزرگ آب را از طریق ادرار دفع کرده و سپس برخی دیگر از مواد مغذی را نظیر ویتامین K به بدن جذب می کند. سپس مواد اضافی را دفع خواهد کرد.

آناتومی معده
آناتومی معده

ساختار معده

به صورت کلی معده به وسیله شبکه های پاراسمپاتیک (شبکه های عصبی) و سمپاتیک (رگ های خونی) احاطه شده است و فعالیت این اندام ها را تنظیم و کنترل می کند. معده دو ماهیچه اسفنکتر دارد. این ماهیچه ها محتویات درون معده را نگه می دارند. این دو اسفنکتر، اسفنکتر قلب و اسفنکتر پیلور نام دارند.

اسفنکتر قلب در بین اتصال مری و معده قرار گرفته و اسفنکتر پیلور در محل اتصال معده و اثنی عشر می باشد. معده دارای 2 انحنا می باشد. انحنای کوچک تر در پشت معده قرار داشته و تا دیواره پشت مری ادامه دارد.

در زیر اسفنکتر پیلور، یک خم کوچک به سمت بالا قرار دارد که شبیه حرف جی انگلیسی می باشد. انحنای بزرگ تر در ناحیه ای به نام قدامی معده قرار دارد.

حجم معده انسان ها چقدر است؟

باید گفت که حجم معده در افراد مختلف متفاوت می باشد. اما در حالت طبیعی، حجم معده برابر با 1 تا 1.5 لیتر است. در برخی از افرادی که پرخوری می کنند، معده تا 4 لیتر نیز کش می آید. اگر پرخوری ها ادامه داشته باشد، معده در همان حالت باقی می ماند.

بخش های مختلف معده

در ادامه مبحث سندروم دامپینگ چیست و در راستای توضیحات معده باید گفت که هر کدام از بخش های معده برای عملکرد صحیح آن بسیار مهم است. معده به 4 قسمت کلی تقسیم می شود. این 4 قسمت شامل موارد زیر می باشد:

  • کاردیا یا دهانه معده
  • فوندوس یا قعر معده
  • کوپوس یا تنه معده
  • پیلور
بخش های مختلف معده
بخش های مختلف معده

کاردیا اولین بخش معده می باشد که به واسطه آن، مواد غذایی از مری وارد معده می شود. در کاردیا، اسیدها و آنزیم های مورد نیاز برای تجزیه مواد غذایی تولید خواهند شد. در فوندوس غذاهای هضم نشده ذخیره می شود. این بخش گازهای آزاد شده از هضم شیمیایی غذا را در خود نگهداری می کند.

کورپوس بزرگ ترین بخش معده نسبت به بخش های 4 گانه می باشد. در این قسمت، فرایند هضم غذا انجام می گیرد و مواد غذایی کاملا تجزیه گشته و با آب ترکیب می شوند.

پیلور نیز که به اثنی عشر یا ابتدای روده کوچک متصل است، محتویات معده به روده کوچک را از طریق کانال پیلور انتقال می دهد. ماهیچه اسفنکتر پیلور در گوشه دور پیلور قرار گرفته است و از معده و اثنی عشر محافظت می کند. اسفنکتر پیلور دائما بسته است و فقط زمانی باز می شود که معده فعال باشد.

ماهیچه های دیواره معده

دیواره معده از 3 لایه ماهیچه در کنار هم ساخته شده است. بیرونی ترین لایه دیواره معده لایه ماهیچه های طولی نام دارد. این لایه تا دیواره خارجی مری امتداد دارد. این ماهیچه در قسمت کاردیا فیبرهایی دارد که به دو نوار تقسیم می شوند.

نوار سمت راست که قوی تر است، خمیدگی کوچک معده و دیواره های خلفی و قدامی مجاور معده را می پوشاند. نوار سمت چپ نیز از قسمت مری شروع شده و تا فوندوس امتداد دارد. این نوار، خمیدگی بزرگ معده را می پوشاند.

در لایه میانی معده، ماهیچه های حلقوی وجود دارند. قوی ترین ماهیچه در دیواره معده، ماهیچه حلقوی می باشد که به صورت کامل معده را پوشش می دهد.

این ماهیچه با تولید فیبرهای حلقوی، پوششی را برای قست بالایی معده به خصوص قسمت آنتروم و پیلور ایجاد می کند. در انتهای بخش پیلور معده، ماهیچه های حلقوی بسیار ضخیم می شوند. در نتیجه اسفنکتر پیلور تشکیل می گردد.

لایه درونی معده را ماهیچه های مورب تشکیل می دهند. ماهیچه های مورب در قسمت فوندوس قوی ترین ساختار را دارند. این ماهیچه ها هر چه به سمت پیلور امتداد پیدا می کنند، ضعیف تر می شوند.

شما در حال مطالعه سندروم دامپینگ چیست ؟ می باشید.

تامین خون مورد نیاز معده

خون مورد نیاز معده از طریق شریان ها به سمت چپ معده انتقال می یابد. این شریان ها شاخه ای از شریان های سلیاک می باشند. تخلیه خون نیز از طریق رگ های سلیاک صورت گرفته و به داخل ورید پورت ریخته می شود.

نوع مواد مایع درون معده

غدد مخاطی که در درون معده قرار دارند، حدود 2 لیتر آب در روز تولید می کنند. درون این آب مواد زیر وجود دارد:

  • آب
  • اسید هیدروکلریک
  • نمک معدنی
  • مخاط
  • پیش نیاز آنزیم غیر فعال
  • عامل ذاتی
  • عملکرد آب معده

آب معده رطوبتی دارد که غذای وارد شده به معده را نرم کرده و به مایع تبدیل می کند. اسید کلریدیک وظیفه اسیدی کردن غذا را بر عهده دارد. همچنین باکتری های موجود در غذا را از بین می برد. پیسین برای عملکرد صحیح خود احتیاج به یک محیط اسیدی دارد که اسید کلریدیک آن را ایجاد کرده است.

نوع مواد مایع درون معده
نوع مواد مایع درون معده

اسید کلریدیک پپسینوژن تولیده کرده و پپسین به پپسین فعال تبدیل می شود. پپسین، پروتئین را به آنزیم های کوچکتر تجزیه می کند. در آب معده، پروتئینی به نام فاکتور ذاتی وجود دارد که سبب جذب ویتامین B12 می گردد.

انواع بیماری ها و مشکلات معده چیست؟

در این بخش از مقاله سندروم دامپینگ چیست ، با دیگر بیماری های معده و دستگاه گوارش بیشتر آشنا می شویم. بیشتر علائم مشکلات معده و دستگاه گوارش شبیه یکدیگر می باشند.

به همین دلیل ممکن است که پزشکان یا بیماران، بیماری ها را با یکدیگر اشتباه بگیرند. بنابراین برای تشخیص درست بیماری، لازم است تا با انواع بیماری های معده و دستگاه گوارش آشنا شوید.

ریفلاکس معده به مری

گاهی بر اثر عواملی، اسید معده از قسمت مری به سمت بالا حرکت می کند. این بیماری گاهی بدون علائم است و گاهی نیز سبب سوزش سر دل و سرفه می گردد. در اثر ریفلاکس معده، عوارض زیر در بدن به وجود می آیند:

  • زخم در مری
  • تنگ شدن مری بر اثر تورم
  • مری بارت (تغییر بافت در قسمت انتهایی مری)
  • آدنوکارسینوم مری (یک نوع سرطان مری)

علائم ریفلاکس معده:

سوزش معده، سوزش سر دل،  برگشت غذا به دهان، احساس توده در گلو

درمان ریفلاکس معده

در واقع ریفلاکس معده بر اثر سوء مزاج سودا به وجود می آید. به همین دلیل برای درمان ابتدا باید میزان خلط سودا را تعدیل کرد. برای این کار، پزشک معده را گرم و تقویت می کند.

سوء هاضمه (دیس پیسی)

دیس پیسی بر اثر عوارض خوش خیم یا بدخیمی که بر معده وارد می شود، ایجاد می گردد. 20 تا 30 درصد مردم جهان به سوء هاضمه مبتلا هستند. دیس پیسی می تواند بر اثر بیماری زخم معده، التهاب معده، بیماری های کیسه صفرا و GERD به وجود بیاید.

علائم دیس پیسی:

درد شکمی، سوزش، احساس فشار بر معده یا پری معده، سیری زودرس، تهوع، آروغ زدن، نفخ

درمان دیس پیسی

درمان با توجه به درجه بیماری انجام می گیرد. در صورتی که علائم خفیف باشد، با تغییر سبک زندگی و اصلاح برنامه غذایی درمان انجام می گیرد. خواب کافی نیز در کاهش علائم موثر است. فردی که به دیس پیسی مبتلا است، برای کاهش علائم باید مصرف سیگار و الکل را ترک کند.

در صورتی که بیماری پیشرفته باشد، پزشک دارو برای درمان بیماری تجویز می کند.

درمان دیس پیسی
درمان دیس پیسی

زخم معده

در بیماری زخم معده، پوشش داخلی معده فرسایش پیدا می کند و سبب ایجاد خونریزی و درد در معده می شود. در صورتی که مخاط معده عملکرد طبیعی در بدن نداشته باشد، اسید معده به دیواره معده آسیب وارد می کند. مطالعات نشان داده است که از هر ده نفر، 1 نفر به این بیماری مبتلا می شود.

درمان زخم معده باید هر چه سریع تر انجام شود در غیر این صورت مشکلات بیشتری برای معده ایجاد می گردد. زخم معده اغلب بر اثر موارد زیر به وجود می آید:

  • عفونت بر اثر وجود باکتری هلیکوباکتری پیلوری
  • استفاده بیش از حد از داروهای ضد التهاب مانند آسپرین
  • مصرف ایبوپروفن و ناپروکسن

درمان زخم معده

درمان با توجه به میزان زخم انجام می شود. در صورتی که بیماری مزمن نباشد، با دارو درمان خواهد شد. در غیر این صورت نیاز به جراحی می باشد. تنها نکته مهم در بیماری زخم معده، اقدام به هر چه سریع تر درمان می باشد.

شما در حال مطالعه سندروم دامپینگ چیست می باشید.

 

التهاب معده یا گاستریت

التهاب معده بر اثر مصرف داروهای خاص و میکروبی شدن معده به وجود می آید. همان باکتری هایی که سبب ایجاد زخم معده می شوند، در ایجاد التهاب نیز موثر هستند. از دیگر عوامل ایجاد التهاب معده می توان به صدمه دیدن معده، مصرف بیش از حد مسکن ها و مصرف بیش از حد الکل اشاره کرد.

در صورتی که درمان بیماری به تعویق بیفتد، ممکن است زخم معده یا سرطان معده ایجاد گردد. در اکثر بیماران اما بیماری مزمن نبوده و با دارو درمان می شود.

علائم التهاب معده:

درد شکم، سوزش، حالت تهوع

درمان التهاب معده

در صورتی که التهاب معده با مصرف الکل و داروهای غیر استروئیدی ایجاد شده باشد، با قطع مصرف آن ها از بین می رود. التهاب معده ای که بر اثر باکتری ها به وجود آمده  باشد نیز با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان می شود. داروهای کاهنده اسید معده نیز بر کاهش علائم موثرند.

درمان التهاب معده
درمان التهاب معده

سرطان معده

در صورتی که سلول های سرطانی روی پوشش داخلی معده تجمع یابند، سرطان معده به وجود می آید. گاهی سرطان معده به دیگر بخش ها نظیر ریه، استخوان، دیواره شکم و گره های لنفاوی نیز سرایت می کند.

عفونت میکروبی به نام هلیکوباکتری پیلوری نقس زیادی در ایجاد سرطان دارد. علت عمده ایجاد سرطان، وجود این میکروب در معده می باشد. با این حال عوامل زیر نیز در ایجاد سرطان کمک کننده هستند:

  • زخم معده و برخی پولیپ ها
  • تحلیل جدار معده
  • جراحی معده
  • کاهش اسیدیته معده
  • مصرف طولانی مدت نیترات ها که در غذاهای دودی، خشک و نمک سود یافت می شود.
  • مصرف زیاد نمک
  • مصرف سیگار و دخانیات
  • مصرف زیاد گوشت قرمز
  • مصرف زیاد خامه
  • مصرف نوشیدنی های خیلی داغ
  • درمان سرطان معده

درمان سرطان معده

جراحی و حذف تومور سرطان از اقدامات اولیه درمان سرطان معده می باشد.  در صورتی که بیماری پیشرفته باشد، پزشک از شیمی درمانی و پرتو درمانی نیز استفاده می کند.

اما باید گفت که متاسفانه شیمی درمانی تاثیر چندانی در درمان ندارد و فقط جراحی موثر است. سرطان معده معمولا در قسمت کاردیای معده ایجاد می گردد. باید گفت که سرطان معده، مرگبارترین سرطان در دنیا است و 80 درصد بیماران بعد از 2 سال می میرند.

درمان سرطان معده
درمان سرطان معده

سندروم روده تحریک پذیر

در این بیماری، یک یا چند تومور به نام گاسترینوما در بخش پانکراس یا بخش بالای روده کوچک ایجاد می گردند. این بیماری یک بیماری نادر است. تومورهای این بیماری مقدار زیادی هورمون گاسترین تولید می کنند که سبب بروز علائمی در بیمار می گردد. ترشح بیش از حد این هورمون ها سبب افزایش ترشح اسید معده می شوند.

اسید بیش از حد در معده نیز سبب ایجاد زخم معده، اسهال، زخم اثنی عشر و ریفلاکس می گردد. پانکراس در بدن وظیفه هضم غذا و تولید انسولین را دارد. در صورتی که تومورهای گاسترینوما در آن رشد کند، عملکرد دیگر بخش های بدن نیز به اختلال می افتد.

علت ایجاد سندروم روده تحریک پذیر

طبق نظر دانشمدان، علت ایجاد این بیماری بر اثر عوامل میکروبی معده می باشند. این میکروب ها روی سیستم ایمنی بدن تاثیر می گذارند و سبب بروز علائمی در بدن می گردند. علاوه بر وجود میکروب، عوامل زیر نیز در ایجاد این بیماری موثر هستند:

  • رژیم غذایی نا سالم
  • استرس
  • عوامل ژنتیکی
  • تغییرات هورمونی در زنان
  • اختلال عملکرد دستگاه گوارش فوقانی
  • عدم توانایی سیستم عصبی در هضم درست غذا

علائم سندروم روده تحریک پذیر:

درد شکم، احساس پری روده، نفخ شکم

درمان روده تحریک پذیر

برای این بیماری، دارو و درمان خاصی وجود ندارد. تنها راه درمان، تغییر سبک زندگی و تغذیه می باشد. بیمار باید از عوامل محرک این بیماری دوری کند و به توصیه های پزشک در خصوص تغییر برنامه غذایی عمل نماید. در این صورت به میزان قابل توجهی علائم این بیماری کاهش خواهد یافت.

درمان روده تحریک پذیر
درمان روده تحریک پذیر

گاستروپارزی (تخلیه معده تاخیری)

در این بیماری، انقباضات عضله معده دچار اختلال می شوند. در این صورت تخلیه معده خیلی طول می کشد و هضم غذا به مشکل برمی خورد. این بیماری سبب ایجاد احساس سیری زودرس نیز می گردد.

این بیماری اغلب در بیماران دیابتی مشاهده می شود. گاهی نیز در بیماران با مسمومیت غذایی نیز گاستروپارزی مشاهده شده است. در صورتی که بر اثر مسمومیت غذایی ایجاد شود، اغلب بعد از چند روز بهبود می یابد. اما در افراد دیابتی معمولا از بین نمی رود.

علائم گاستروپارزی:

از علائم این بیماری می توان به حالت تهوع، استفراغ و احساس سیری زودرس اشاره کرد.

  • علت ایجاد گاستروپارزی
  • افزایش قند خون
  • اختلالات تیروئید
  • گاستریت یا اختلالات خود ایمنی
  • جراحی برای دیابت

درمان گاستروپارزی

برای درمان این بیماری لازم است تا میزان آب بدن حفظ شود و میزان قند خون کنترل گردد.

درمان گاستروپارزی
درمان گاستروپارزی

سخن پایانی

در مقاله سندروم دامپینگ چیست ؟ به معرفی کامل این بیماری و درمان آن پرداختیم. موضوع مهم در خصوص بیماری سندروم دامپینگ، پیروی از یک برنامه غذایی مخصوص می باشد.

بهتر است برای درمان هر چه سریع تر، به توصیه های پزشک متخصص عمل کنید و از مصرف مواد غذایی ناسالم بپرهیزید. برای رسیدن به نتایج مطلوب درمان، بهتر است تا هر چه سریع تر مصرف دخانیات و مشروبات الکلی را کنار بگذارید.

برای تشخیص ساده ترین راه برای کاهش قند خون اورژانسی توصیه می کنیم پست پایین آوردن قند خون اورژانسی را مشاهده کنید.

 

منبع:

k38818

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Call Now Buttonبا یک کلیک مشاوره بگیرید