در این مقاله به هر آن چه که باید در مورد زندگی بدون پانکراس بدانید، پرداخته ایم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد پانکراس می توانید با ما در تماس باشید
در این مقاله سعی داریم تا درباره زندگی بدون پانکراس مطالبی را برای شما ارائه نماییم. همچنین در مورد عملکرد و ساختار پانکراس، وظیفه لوزالمعده، مشکلات موجود در پانکراس، بیماری های مرتبط به پانکراس، شیوه های پیشگیری از پانکراتیت در بیماران و سایر سوالات دیگر که در این راستا ممکن است برای شما مطرح شود، مطالب جامع و کاملی را در اختیار شما قرار می دهیم. با ما همراه باشید.
برای انجام جراحی پانکراس برای بهبود لوزالمعده توصیه میکنیم از صفحه بهترین جراح پانکراس ایران دیدن کنید.
آن چه در این نوشتار علمی پزشکی، مورد مطالعه و ارزیابی قرار می گیرد:
عملکرد پانکراس چیست؟
ساختار لوزالمعده را توضیح دهید؟
زندگی بدون پانکراس برای بیمار چه مشکلاتی را به همراه می آورد؟
بیماری های مرتبط با اختلالات لوزالمعده را نام ببرید و در مورد هر یک توضیح دهید؟
با ذکر انواع پانکراتیت، علائم موجود در آن را نیز بیان نمایید؟
مراقبت های لازم در خصوص پانکراس با استفاده از برنامه رژیم غذایی سالم را نام ببرید؟
عواملی که سبب می شود تا متخصصین، اقدام به برداشتن پانکراس نمایند را توضیح دهید؟
نتیجه گیری
عملکرد پانکراس
پیش از توضیح در خصوص زندگی بدون پانکراس، لازم است که پانکراس را برای شما معرفی نماییم. پانکراس، غده ای است که ترشح و تولید هورمون ها را بر عهده دارد.
البته بایستی متذکر شویم که پانکراس عضوی بسیار متنوع بوده که در بدن اقدام به تولید و یا ترشح آنزیم ها می نماید. این هورمون نقش مهمی در جذب، هضم و همچنین سوخت و ساز مواد مغذی دارد. به همین دلیل است که زندگی بدون پانکراس برای هر فردی سخت خواهد شد. این غده در بخش میانی بالای حفره شکمی قرار دارد.
اندوکرین و همچنین اگزوکرین هر دو پانکراس دارند که پیرامون غدد درون ریز به تولید هورمون های پانکراس که وارد جریان خون می شوند، اشاره دارد.
اگر نگران هزینه درمان جراحی پانکراس که برای بهبود لوزالمعده می باشد هستید توصیه می کنیم از صفحه هزینه عمل پانکراس در ایران دیدن کنید.
کارکرد اگزوکرین اشاره به آنزیم های گوارشی دارد که پانکراس تولیدی را به بخش ابتدای روده کوچک یعنی دوازدهه ترشح می کند. لوزالمعده با تولید هورمون انسولین آن را وارد جریان خون می نماید و از این طریق گلوکز خون را تنظیم می کند.
اختلالات مرتبط به مقدار انسولین می تواند سبب بروز بیماری دیابت شود. سایر اختلالات مرتبط به لوزالمعده نظیر سرطان و یا پانکریت است. یک برنامه رژیم غذایی سالم می تواند در پشتیبانی لوزالمعده سالم نقش داشته باشد.
ساختار پانکراس
پانکراس یا همان لوزالمعده دارای طولی به اندازه ی دوازده الی پانزده سانتیمتر است که به شکل افقی، تمام بخش فوقانی شکم را فرا گرفته است. بخش سر پانکراس وسیع تر بوده و در قسمت راست شکم قرار گرفته است که در انحنای بخش فوقانی روده کوچک که معروف به (اثنی عشر) است واقع شده است.
سطح باریک تر آن در قسمت خلفی (پشتی) معده ادامه دارد. در این بخش، مواد غذایی گوارش شده از معده وارد روده کوچک یا همان دوازدهه می شود که با ترشحات موجود در پانکراس مخلوط می گردد. بخش باریک پانکراس تا بخش چپ شکم نزدیکی طحال امتداد می یابد.
کارکرد لوزالمعده یا پانکراس
تقریباً در حدود نود و پنج درصد از پانکراس را بافت های برون ریز و یا اگزوکرین تشکیل می دهند که آنزیم های پانکراس را تولید می کند. پانکراس سالم، روزانه می تواند در حدود یک لیتر از آنزیم های فوق را تولید نماید.
پنج درصد دیگر غده پانکراس حاوی صدها هزار غدد درون ریز است که به جزایر لانگرهانس معروف هستند. خوشه های فوق بیشتر به انگور شباهت دارند که هورمون های اساسی را برای تنظیم ترشحات لوزالمعده تولید و همچنین گلوکز خون را کنترل می نمایند.
با توجه به عملکرد پانکراس، می توان به این نتیجه رسید که زندگی بدون پانکراس برای هر فرد می تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. پانکراس (لوزالمعده) سالم به منظور گوارش غذایی که مصرف می کنیم، اقدام به تولید مواد شیمیایی می کند. سلول های برون ریز لوزالمعده، آب قلیایی آبکی و شفافی را ترشح می کنند که حاوی چندین آنزیم است.
این آنزیم ها خوراکی ها را به کوچکترین مولکول ها که از سوی روده قابلیت جذب دارند، تجزیه می کنند. آنزیم های لوزالمعده یا همان پانکراس شامل:
1) آمیلاز برای تفکیک کربوهیدرات ها 2) کیموتریپسین و تریپسین به منظور گوارش پروتئین ها 3) لیپاز برای تفکیک چربی ها به کلسترول و همچنین اسیدهای چرب، هستند.
سلول های بتا پانکراس، هورمون انسولین را با بالا بردن میزان گلوکز خون آزاد می نمایند. غدد درون ریز پانکراس آنزیم هایی را تولید می نمایند که کارکردهای متابولیکی ویژه ای نظیر تنظیم گلوکز خون و همچنین هضم را نظارت می نماید.
بعضی از هورمون های تولیدی از سوی جزایر لانگرهانس شامل:
گلوکاگون، گاسترین و همچنین انسولین است. در زمان تقلیل میزان گلوکز خون، سلول های آلفای پانکراس اقدام به آزاد نمودن هورمون گلوکاگون می نمایند. گلوکاگون که از سلول های لانگرهانس تولید می شوند، سبب جداسازی گلیکوژن به قند (گلوکز) در کبد می شوند. سپس گلوکز به جریان خون وارد می شود و در نتیجه سطح گلوکز خون را به شکل متداول باز می گرداند.
تنظیم آنزیم ها و هورمون پانکراس
تولید و همچنین پخش هورمون های لوزالمعده (پانکراس) و آنزیم ها از سوی دستگاه عصبی محیطی و یا هورمون های موجود در سیستم گوارش، تنظیم می گردند. سلول های عصبی ترشح هورمون ها، دستگاه عصبی محیطی و همچنین آنزیم های گوارشی را برمبنای موقعیت محیطی مهار و یا تحریک می نمایند.
زمانی که مواد غذایی در معده باقی می ماند، اعصاب سیستم محیطی با ارسال سیگنال هایی به پانکراس سبب افزایش ترشح آنزیم های گوارشی می شوند.
این اعصاب پانکراس را برای ترشح هورمون انسولین تحریک می نمایند تا از این طریق سلول ها بتوانند، قند جذب شده از مواد غذایی را دریافت نمایند. سیستم گوارش اقدام به تنظیم هورمون هایی می نماید که پانکراس را برای کمک به پروسه هضم ساماندهی می کند. هورمون CCK (کولسیستوکینین) به تلفیق چگالی آنزیم های گوارشی موجود در مایعات لوزالمعده کمک می نماید.
زندگی بدون پانکراس
شاید زندگی بدون پانکراس (لوزالمعده) برای فرد ممکن باشد، اما متخصصین تنها زمانی برداشتن، آن را پیشنهاد می کنند که فرد به عارضه ی جدی نظیر پانکراتیت (برگشت کننده شدید) و یا سرطان پانکراس مبتلا باشد.
در اکثر موارد، معالجات پزشکی می تواند به جای پانکراس عمل نماید، اما همه ی افراد بدون پانکراس به مراقبت و نظارت بسیاری نیاز دارند.
حذف پانکراس به این مفهوم است که فرد به طیف وسیعی از تغییرات در شیوه زندگی نیاز دارد که اجرای آن سخت و دشوار است. پس بهتر است برای داشتن پانکراس سالم، دستورالعمل های پزشکی را که می تواند از بروز مشکلات ذکر شده پیشگیری نماید را رعایت نمایید.
برای انجام پیوند پانکراس در بیماران دیابتی پیشنهاد می کنیم پست پیوند پانکراس در بیماران دیابتی را مشاهده کنید.
حال سوالی که ممکن است برای همه شما مطرح شود، به این موضوع اختصاص دارد که آیا بدون پانکراس می توان به زندگی ادامه داد؟
پانکراس غده ای است که بعضی هورمون ها نظیر انسولین که بدن به منظور ادامه حیات به آن نیاز دارد را ترشح می کند. در سال های گذشته، اختلالات جدی مربوط به پانکراس یا همان لوزالمعده تقریباً در همه ی موارد که در بیماران بروز می کرد، منجر به مرگ می شد. اما با پیشرفت علم و تکنولوژی در عرصه پزشکی، ادامه زندگی بدون پانکراس در بیماران امکانپذیر است.
جراحی حذف پانکراس (پانکراتکتومی) نام دارد که به شکل موضعی روی بیماران انجام می شود که در آن تنها قسمت آسیب دیده پانکراس در حین جراحی حذف می گردد و یا شاید متخصص با توجه به شرایط بیمار، اقدام به برداشتن کل پانکراس از بدن بیمار نمایند. پانکراتکتومی کامل که شامل تمام پانکراس است، با حذف قسمتی از معده، قسمتی از دئودنوم (روده کوچک) و همچنین بخش پایانی مجرای صفرا را شامل می شود.
با این حال امکان حذف کیسه صفرا و همچنین طحال نیز در طی این عمل جراحی امکانپذیر خواهد بود. البته عمل های جراحی وسیع، شاید تغییر دهنده و همچنین خطرناک باشد.
بعد از حذف پانکراس (پانکراتکتومی) فرد به عارضه دیابت مبتلا می شود
باید بدانید، بعد از حذف پانکراس (پانکراتکتومی) فرد به عارضه دیابت مبتلا می شود که این امر سبب می گردد تا بیمار از یک برنامه رژیم غذایی سالم و مناسب و همچنین تغییر در شیوه زندگی استفاده نماید.
البته بیمار بایستی برای ادامه زندگی بدون پانکراس، روزانه انسولین تزریق نماید. بیمارانی که قادر نیستند تا هورمون انسولین را به میزان کافی در بدن تولید نمایند، به عارضه دیابت مبتلا می شوند که این عامل می تواند به دلیل حذف پانکراس در فرد نیز باشد.
حذف پانکراس می تواند سبب تقلیل قدرت بدن در جذب محصولات غذایی در فرد شود. غیر از تزریق هورمون انسولین مصنوعی و همچنین آنزیم های گوارشی، بیمار بدون پانکراس قادر به زندگی نخواهد بود. موارد ذکر شده بیانگر زندگی بدون پانکراس است.
وظیفه پانکراس
در ادامه مقاله زندگی بدون پانکراس، لازم است تا درباره وظایف این هورمون مطالبی را ارائه نماییم. پانکراس که در گودی شکم میان ستون فقرات و همچنین معده واقع شده است، غدد سیستم هایی هستند که مواد شیمیایی لازم برای کارکرد بدن را ترشح می نمایند. در مجموع پانکراس به سه قسمت تقسیم می شود که عبارتند از:
1) قسمتی پهن که (سر) نام دارد. 2) پایانه ی نازک که (دنباله یا دم) نام دارد. 3) قسمت میانی که (بدن یا تنه) نامیده می شوند.
پانکراس با تولید هورمون انسولین، تنظیم گلوکز خون را بر عهده دارد. زمانی که بدن نتواند هورمون انسولین را تولید نماید، میزان گلوکز خون به مقدار بسیار خطرناکی روند صعودی می یابد که این عامل می تواند برای بیمار امری خطرناک محسوب شود.
بدون هورمون انسولین برای جذب قند خون، بدن فرد قادر به بهره مندی از قند دریافتی از مواد غذایی نخواهد بود. بروز این وضعیت سبب سوء تغذیه و همچنین سایر مشکلات جدی سلامتی در فرد می شود که می تواند زندگی بدون پانکراس را برای فرد سخت تر نماید.
از دیگر وظایف لوزالمعده
از دیگر وظایف لوزالمعده می توان به این موضوع اشاره کرد که تولید مایعات گوارشی نیز بر عهده این هورمون است که به خرد کردن و همچنین جذب مواد غذایی نیز کمک شایانی می نماید.
بخشی از پانکراس که تولید مایعات گوارشی را بر عهده دارد (برون ریز) نامیده می شوند. این در حالی است که قسمتی از پانکراس، تولید هورمون انسولین را برعهده دارد که (درون ریز) می نامند.
هورمون انسولین توسط لوله ی (مجرای پانکراتیک) به قسمتی از روده که (دئودنوم) نام دارد، وارد می شود. کیسه صفرا و همچنین کبد، مواد شیمیایی و مایعات گوارشی را وارد دئودنوم می کند که این امکان را برای دستگاه ها فراهم می کند تا با کمک هم، برای گوارش غذا با بدن همراه شوند.
مشکلات پانکراس
اختلالات این عضو حیاتی زمانی در بدن نمایان می شود که کلیه بدن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در صورتی که پانکراس به میزان کافی اقدام به تولید آنزیم های گوارشی نکند، مواد غذایی که در طی روز مصرف می کنیم، به درستی جذب بدن نمی شوند. این مسئله می تواند سبب کاهش وزن و همچنین اسهال در فرد شود.
همان طور که گفتیم، وظیفه تنظیم گلوکز خون بر عهده جزایر لانگرهانس است. تقلیل محدود در تولید هورمون انسولین می تواند ریسک ابتلا به بیماری دیابت را به مراتب تا حد بسیار زیادی افزایش دهد و در نتیجه سبب افزایش میزان گلوکز خون در فرد شود.
بنابراین وجود این مشکلات سبب بروز بیماری های متعدد در فرد می شود که در ادامه مقاله به آن اشاره می نماییم:
1) التهاب لوزالمعده یا پانکراتیت
یکی از مشکلات رایج زندگی بدون پانکراس را می توان به التهاب پانکراس و یا پانکراتیت اشاره نمود. التهاب پاتولوژیک لوزالمعده را (پانکراتیت) می نامند. همان طور که در بخش ساختار پانکراس متذکر شدیم، پانکراس در مجاورت روده کوچک و در پشت معده قرار گرفته است.
پانکراتیت خیلی سریع در بدن فرد ایجاد و یا حذف می گردد و یا به صورت یک عارضه مزمن در فرد نمایان می شود. معالجه این عارضه به مزمن و یا حاد بودن پانکراتیت بستگی دارد. اگر بخواهیم توضیح کاملی از بروز این عارضه در بدن فرد داشته باشیم، لازم است شما را با نشانه های آن بیشتر آشنا نماییم:
اغلب افرادی که به عارضه پانکراتیت مزمن و یا حاد مبتلا هستند، دردهای بالایی قسمت میانی شکم را همچون نشانه ی اصلی خود بیان می نمایند. بعضی از بیماران گرفتار به پانکراتیت مزمن، شاید در تصویربرداری و یا اسکن بازشناسی خود التهاب لوزالمعده را مشاهده می کنند، اما به غیر از آن بیمار با هیچ نشانه ای همراه نخواهد شد.
از دیگر نشانه های این عارضه می توان به:
1) سوء هاضمه 2) تب 3) سکسکه 4) کاهش وزن بی دلیل 5) استفراغ و یا حالت تهوع 6) نفخ با شکمی متورم 7) حساسیت های شکمی، اشاره کرد.
همچنین دردهایی که در بخش بالایی بدن بسیار سخت هستند و کمر را به شکل زنجیر و یا نوار متصل به هم درگیر می کنند، می توانند از نشانه های دیگر این عارضه در بیماران باشد. بیمارانی که به پانکراتیت مزمن مبتلا هستند، شاید با مدفوعی چرب و بوی بد همراه شوند. با توجه به بروز این نشانه ها و تشخیص جراح متخصص در خصوص نوع بیماری پانکراس، اقدام به برداشتن پانکراس در بیمار می نمایند که در این حالت بیماران بایستی زندگی بدون پانکراس را تجربه نمایند.
انواع پانکراتیت
در مجموع، پانکراتیت به دو گروه حاد و همچنین مزمن دسته بندی می شوند. البته Necrotizing (پانکراتیت نکروزان) از موارد شدیدتر حاد این عارضه است. معالجه هر یک از این عارضه ها در بیماران به میزان شدت نشانه های بروز آن در بیماران بستگی دارد.
پانکراتیت حاد
این عارضه علت مهم پذیرش بیمار در بیمارستان به منظور برطرف نمودن اختلالات موجود در سیستم گوارش است. بر مبنای اطلاعات و اخبار گزارش شده از NIDDK (موسسه ملی دیابت و مشکلات گوارشی و کلیوی)، در کشور آمریکا سالانه بر اثر بروز این بیماری بالغ بر دو هزار نفر در بیمارستان بستری می گردند.
غالباً بروز این بیماری به صورت ناگهانی بوده است. به طور معمول التهاب پانکراتیت حاد در طی چند روز بعد از آغاز درمان رفع می گردد، اما شاید در بعضی موارد پزشک مربوطه تجویز بستری شدن در بیمارستان را به منظور مراقبت های بیشتر به بیماران تجویز نماید. معمولا بروز این بیماری در افراد بالغ به مراتب بیشتر از کودکان است.
بهتر است بدانید که وجود سنگ صفرا دلیل اصلی پانکراتیت حاد در افراد بالغ است. علاوه بر این، وجود این عارضه می تواند به شکل مزمن آن نیز تبدیل شود. به خصوص زمانی که فرد سیگار مصرف می کند و یا پیوسته الکل می نوشد.
پانکراتیت مزمن
این عارضه التهابی در لوزالمعده است که به شکل پیوسته رخ می دهد و یا در طولانی مدت در فرد مشاهده می شود. بیماران مبتلا به این عارضه صدمات دائمی به پانکراس و همچنین دیگر پیامدها را به شکل پیوسته مشاهده می نمایند. بافت اسکار از بروز این التهابات به شکل پیوسته تشدید می گردد.
در مجموع پانکراتیت می تواند به بافت های تولید کننده هورمون انسولین نیز صدمه وارد نماید، هورمونی که از سوی پانکراس آزاد و مقدار گلوکز خون را تنظیم می نماید. براساس مطالعات انجام شده، وجود این وضعیت، تقریباً در حدود چهل و پنج درصد از بیماران مبتلا به این عارضه را به بیماری دیابت سوق می دهد.
مصرف طولانی مدت نوشیدنی های حاوی الکل سبب بروز هفتاد درصد از پانکراتیت مزمن در افراد بالغ است. در ادامه باید متذکر شد که مشکلات ژنتیکی و همچنین خود ایمنی نظیر فیبروز کیستیک می تواند سبب بروز پانکراتیت مزمن در بعضی از بیماران شود. در چنین شرایطی است که متخصصین، تشخیص برداشتن لوزالمعده را در بیماران تجویز می نمایند و این امر سبب می گردد که بیمار زندگی بدون پانکراس را تجربه نماید.
پانکراتیت Necrotizing (نکروزان)
موارد سخت پانکراتیت حاد سبب بروز (پانکراتیت نکروزان) در بیمار می شود که علت آن مرگ سلول هاست. معمولاً در صورت معالجه نکردن این بیماری، تقریباً در حدود ده درصد، صورت حاد پانکراتیت در فرد مشاهده می شود.
التهابات برآمده از این عارضه می تواند سبب ترشح آنزیم های گوارشی در پانکراس شود. در چنین شرایطی مرگ و صدمات سلولی ایجاد می شود و در نهایت سبب بروز این بیماری یعنی پانکراتیت نکروزان در بیمار می شود.
پزشک مرتبط به منظور تشخیص دقیق تر این عارضه، سی تی اسکن و یا سونوگرافی شکمی را به این گروه از بیماران تجویز می نمایند. چنان چه به این عارضه مبتلا هستید، احتمال دارد که پزشک متخصص از سلول های مرده بیمار نمونه گیری انجام دهد تا اطمینان حاصل نماید که پانکراس شما عفونی نشده است.
چنان چه پانکراس شما عفونی شده باشد، بایستی یک دوره آنتی بیوتیک استفاده نمایید و نیز حذف سلول های مرده در این راستا امری مهم و ضروری به منظور حفظ سلامتی در بیمار است.
عفونت های سلول مرده ریسک مرگ برآمده از این عارضه را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد، به این ترتیب تشخیص و تعیین شیوه درمان در سریعترین زمان ممکن امری ضروری است که می تواند به بیماران کمک زیادی نماید.
بنابراین یکی دیگر از مواردی که پزشک، اقدام به برداشتن پانکراس در بیماران می نماید، وجود پانکراتیت نکروزان است که فرد بعد از درمان بایستی زندگی بدون پانکراس را تجربه نماید.
عوامل بروز پانکراتیت
پانکراتیت حاد و همچنین مزمن دلایل کاملاً شبیه به هم دارند نظیر:
1) سنگ صفرا 2) عفونت ها 3) مصرف بیش از حد نوشیدنی های الکلی 4) وارد شدن صدمه به ناحیه شکم 5) استفاده بعضی از داروها 6) فیبروز کیستیک 7) سرطان پانکراس 8) جراحی شکم
همچنین بالا بودن میزان تری گلیسیرید خون و همچنین کلسیم سبب بروز پانکراتیت مزمن در بیماران می شود. همان طور که بیان نمودیم، یکی از شایع ترین علل ابتلا به این عارضه، سنگ صفرا است
این سنگ ها به صورت توده های جامد و کوچکی هستند که در صفرا (مایعی که به گوارش مواد غذایی کمک می کند) تشکیل می شوند. سنگ های صفراوی بزرگ در محل پیوستن مشترک مجرای صفراوی و همچنین مجرای اصلی پانکراس گیر می کند. این مجاری به داخل اثنی عشر، بخش نخست روده کوچک (دوازدهه) تخلیه می گردد.
روش های تشخیص پانکراتیت
پزشک متخصص برای تشخیص عارضه پانکراتیت، تست خون و همچنین تصویربرداری را برای شناسایی دقیق تر نوع بیماری به بیماران تجویز می نمایند. چنان چه به نوع حاد این عارضه مبتلا هستید، با دردهای شدید شکمی همراه خواهید شد و شاید تست خون افزایش چشمگیری در میزان آنزیم های پانکراس را ارائه دهد. علاوه بر این، با انجام تست تخصصی میزان چربی موجود در مدفوع، می توان مقدار غیر استاندارد و همچنین غیر نرمال چربی مدفوع را مورد ارزیابی و تشخیص قرار داد.
آزمایش کارکرد پانکراس
از دیگر مواردی که پزشکان، برداشتن لوزالمعده در بیماران را تشخیص می دهند و فرد بایستی زندگی بدون پانکراس را ادامه دهد، تست عملکرد پانکراس است که (آزمایش تحریک ترشحات) نیز نام دارد.
انجام این آزمایش بیانگر این است که لوزالمعده روند طبیعی خود را دارد یا خیر. در طی روند انجام آزمایش، پزشک از مسیر گلو و یا بینی، لوله ای را به روده کوچک (دوازدهه) هدایت می کند. به این ترتیب با ترشح آن ها در رگ ها، نمونه هایی را از مایع به وسیله لوله می گیرند و آن ها را به منظور تشخیص دقیق تر به آزمایشگاه منتقل می کنند.
معالجه پانکراتیت
برای معالجه پانکراتیت مزمن و یا حاد، بیشتر بیماران به بستری شدن در بیمارستان نیاز دارند. زیرا لوزالمعده یکی از فاکتورهای مهم در پروسه هضم مواد غذایی شماست که برای بهبود کارکرد آن به معالجه نیاز دارد.
بر همین اساس شاید مواد مغذی و یا مایعات را هماهنگ با IV (تزریق وریدی) و یا از راه لوله ای که به شکل مستقیم از راه بینی متصل به معده است، دریافت نمایید. به این قسمت، لوله تغذیه معده و بینی می گویند. ممکن است مصرف دارو، به مهار میزان درد شما کمک کند.
چنان چه لوزالمعده قادر نباشد تا به تنهایی اقدام به تولید آنزیم نماید، شاید براساس پیشنهاد پزشک متخصص، به منظور معالجه پانکراتیت، آنزیم های گوارشی پانکراتیت به شما تجویز گردد.
شروع دوباره برنامه رژیم غذایی سالم به شرایط فعلی شما بستگی دارد. برخی از بیماران بعد از گذشت دو روز از معالجه با حس بهتری همراه می شوند. اما بعضی دیگر از بیماران بین هفت الی چهارده روز برای بهبودی کامل زمان نیاز دارند. در ادامه درمان پانکراتیت بایستی بیان نماییم که:
چنان چه دیگر شیوه های درمانی مثمر ثمر واقع نشد، شاید پزشک متخصص، جراحی را گزینه ی مناسب برای درمان بیماران معرفی نماید. اگر پزشک مرتبط، عارضه سنگ کیسه صفرا را در بیماران شناسایی نماید، اعمال جراحی برای حذف کیسه صفرا شاید امری کمک کننده در درمان بیماران باشد.
علاوه بر این، انجام جراحی می تواند بخش های آسیب دیده پانکراس را در بیماران حذف نماید و در این راستا به بهبودی آن ها کمک شایانی نماید.
رژیم غذایی پانکراتیت
پیروی از یک برنامه رژیم غذایی سالم و کم چرب، نقش مهمی در روند معالجه و همچنین بهبودی پانکراتیت دارد که این امر می تواند از ادامه زندگی بدون پانکراس در فرد نیز جلوگیری نماید.
البته بیمارانی که به نوع مزمن این بیماری مبتلا هستند، بایستی مراقب مقدار چربی مورد استفاده خود در برنامه غذایی باشند، به این علت که عدم پیشگیری می تواند کارکرد لوزالمعده را به خطر اندازد. لازم است تا مواد غذایی که آن اشاره می نماییم را تا حد قابل توجهی محدود و یا از مصرف آن خودداری نمایید:
1) لبنیات پرچرب 2) گوشت قرمز 3) مواد غذایی سرخ کردنی 4) الکل 5) کافئین 6) دسرهای شیرین 7) نوشیدنی های شیرین
بهتر است در طی روز از محصولات غذایی کمتری استفاده نمایید
بهتر است در طی روز از محصولات غذایی کمتری استفاده نمایید تا از این طریق استرس کمتری به دستگاه گوارشی شما وارد شود. از محصولات غذایی مملو از آنتی اکسیدان و همچنین پروتئین در وعده های اصلی غذایی خود استفاده کنید و به منظور هیدراته شدن بدن، بهتر است تا در طی روز، مایعات بیشتری را میل نمایید.
همچنین پزشک متخصص ممکن است که به منظور اطمینان کامل از جذب مواد مغذی ضروری، مکمل های ویتامین را برای بیماران تجویز نماید.
لازم است برای رعایت از برنامه رژیم غذایی مناسب به منظور بهبودی کامل از بیماری پانکراتیت با پزشک متخصص تغذیه مشورت نمایید، زیرا این امر مانع زندگی بدون پانکراس در شما می شود.
دردهای ناشی از پانکراتیت
دردهای حاصل از این عارضه شاید از چند دقیقه تا چندین ساعت به طول بیانجامد. در موارد حاد، درد و ناراحتی حاصل از پانکراتیت مزمن می تواند در بیمار ثابت باشد. به طور معمول درد شما پس از مصرف مواد غذایی و یا دراز کشیدن به مراتب بیشتر می شود. بهتر است برای راحتی بیشتر خود، خم شدن و یا نشستن را تجربه نمایید. تمریناتی نظیر طب سوزنی، یوگا و یا مدیتیشن شاید در روند بهبودی بیماری حائز اهمیت باشد.
علاوه بر این شما می توانید برای التیام بخشیدن به درد از مکمل های آنتی اکسیدانی و همچنین داروهای ضد درد نیز به صورت منظم استفاده نمایید. امروزه انجام عمل جراحی برای معالجه بیماران می تواند آخرین متد درمانی به منظور برطرف نمودن پانکراتیت باشد.
شیوه های جلوگیری از پانکراتیت
با توجه به علت عارضه در بیمار شاید نتوانید پیشگیری های لازم را برای بروز این بیماری انجام دهید. چندین راهکار مناسب که می تواند ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش دهد، بیان می نماییم:
مصرف نوشیدنی های الکلی را تا حد امکان کاهش دهید تا از بروز پانکراتیت پیشگیری نمایید.
بهتر است از مصرف سیگار خودداری نمایید.
دارای شاخص توده بدنی استاندارد و مطلوبی باشید.
تحت نظر متخصص تغذیه از یک برنامه رژیم غذایی سالم و متعادل برای پیشگیری از پانکراتیت استفاده نمایید.
مصرف مواد غذایی مملو از فیبر و همچنین عدم استفاده از شکر در برنامه رژیم غذایی، به بیمار در پیشگیری از بروز سنگ کیسه صفرا که می تواند علت اصلی بیماری پانکراتیت حاد باشد، کمک شایانی می نماید.
سرطان پانکراس یا لوزالمعده
با توجه به مبحث زندگی بدون پانکراس، از دیگر مواردی که پزشک مربوطه اقدام به برداشتن پانکراس در بیماران برای تسریع در روند بهبودی می نمایند، سرطان پانکراس است که در این شرایط بیماران مجبور به ادامه زندگی بدون پانکراس می شوند.
لوزالمعده (پانکراس) که یکی از اعضای سیستم گوارشی است، همراه با کیسه صفرا در گوارش مواد غذایی نقش مهمی را ایفا می کنند. سلول های پانکراس با ایجاد جهش در DNA، بدون وقفه سلول ها شروع به رشد می کنند و فاقد از مرگ سلولی به روال زندگی ادامه می دهند.
جمع شدن این سلول ها سبب ایجاد تومور در لوزالمعده می شود. چنان چه عارضه فوق معالجه نگردد، سبب گسترش به سایر ارگان های پیرامون و همچنین به رگ های خونی در فرد می شود. تشخیص سرطان لوزالمعده کمی سخت و دشوار است، به این علت که در مراحل نخست بدخیمی پانکراس، نشانه ی روشنی ندارد.
اما در بیمارانی که به عارضه کیست لوزالمعده مبتلا هستند و یا دارای سوابق خانوادگی ابتلا به سرطان پانکراس هستند، انجام غربالگری به شناسایی زودهنگام این عارضه کمک زیادی می نماید. همان طور که در بخش ساختار لوزالمعده بیان نمودیم، این ارگان دارای طول پانزده و عرض پنج سانتیمتر است که در مجاورت مثانه و در قسمت پشت معده واقع شده است.
لوزالمعده یا همان پانکراس از دو بخش اگزوکرین (برون ریز) و اندوکرین (درون ریز) تشکیل شده است که بدخیمی این عارضه می تواند هر دو بخش را به خود درگیر کند.
یکی از شایع ترین انواع سرطان های پانکراس را می توان به تومورهای قسمت برون ریز یا اگزوکرین پانکراس اشاره نمود که دارای انواع متعددی مانند
1) آدنوکارسینوما 2) کارسینوم سلول های آسینار 3) کارسینوم ادنواسکواموس 4) سرطان بافت های غول پیکر 5) سلول های سنگفرشی 6) سرطان آمپول واتر هستند.
اما تومورهای سرطانی پانکراس در بخش درون ریز، تومورهای سلول های جزیره ی (نورواندوکرین) نامیده می شوند. بروز این بیماری در افراد نسبت به تومورهای بخش برون ریز بسیار نادر است و براساس محل و همچنین نوع هورمونی که ترشح می کنند به:
1) انسولینوما 2) گلوکاگونوما 3) سوماتوستاتینوما 4) گاسترینوما 5) ویپوما دسته بندی می شوند.
این عارضه در آقایان نسبت به بانوان رایج تر بوده است و به طور معمول پس از سن چهل و پنج سالگی نمایان می شود. از پیامدهای سرطان لوزالمعده می توان به یرقان، تقلیل وزن و انسداد روده ها متذکر شد که در ادامه، به صورت کامل در مورد آن توضیح خواهیم داد.
نشانه های سرطان لوزالمعده (پانکراس)
یکی از عواملی که متخصصین اقدام به حذف لوزالمعده در بیماران می نمایند و زندگی بدون پانکراس را به بیماران متذکر می شوند، بروز سرطان در این بخش است. البته لازم به ذکر است که این عارضه نیز به عنوان بیماری خاموش نیز شناخته شده است. به این علت که علائمی تا مراحل پیشرفته ی این بیماری در فرد نمایان نمی شود و فرد از وجود آن بی اطلاع است.
نشانه های سرطان پانکراس (لوزالمعده)
- به دلیل فشار بسیار تومور بر روی اعصاب، در قسمت بالایی شکم، درد و یا ناراحتی پی در پی حس می گردد که به قسمت پشتی نیز پخش می شود و در نتیجه سبب کمردرد در فرد می شود.
- دومین نشانه ی بروز این بیماری را می توان به یرقان و یا زردی در فرد اشاره کرد. با پیشرفت این عارضه به بخش مجاری صفراوی، مواد وارد جریان خون می شوند و در نتیجه، سبب زرد شدن چشم و پوست در بیماران می شود. گرفتگی در مجاری صفراوی سبب تیره شدن ادرار، مدفوع و همچنین خارش در فرد می شود.
- حس سیری سریع و همچنین از دست دادن وزن نیز می تواند از نشانه های دیگر بروز این بیماری خاموش در بیماران باشد.
- سرگیجه، استفراغ و تهوع، ضعف، اسهال، لرز، افسردگی و اسپاسم های عضلانی از نشانه های دیگر بروز این عارضه در بیماران است.
- مدفوع (خاکستری یا کمرنگ و چرب) و همچنین تقلیل وزن بسیار نیز می تواند از علائم دیگر بروز سرطان پانکراس در فرد باشد.
- تجمع بی علت لخته در عروق خونی در ناحیه دست و یا پاها و دیگر رگ های سطحی می تواند از نشانه های بروز این بیماری باشد.
- به دلیل تقلیل ترشح انسولین، بیمار با افزایش گلوکز خون همراه می شود که یکی دیگر از علائم سرطان لوزالمعده در فرد است.
چنان چه سرطان در بیمار پیشرفت نماید و یا فرد به متاستاز مبتلا شود، نشانه جدید بیماری بر اساس محل صدمه دیده نمایان می شود.
بعضی از نشانه های نادر این بیماری که بستگی به محل درگیری دارد عبارتند از:
1) ترشح بیش از اندازه هورمون انسولین (انسولینوما) که سبب نشانه هایی مانند اضطراب، غش کردن، سرگیجه، تقلیل گلوکز خون و عرق کردن در بیمار است.
2) ترشح بیش از اندازه گلوکاگون (گلوکاگونوما) که دارای علائمی نظیر پرادراری، اسهال، تقلیل وزن و همچنین تشنگی بیش از اندازه در فرد می شود.
3) گاسترینوما که دارای نشانه هایی مانند ریفلاکس معده، دردهای شکمی، تقلیل وزن و همچنین زخم معده است که سبب خونریزی گوارشی در فرد می شود.
4) هر گاه بیمار با نشانه هایی نظیر درد شکم، اسهال آبکی و یا گرگرفتگی همراه باشد، به نوع ویپوما سرطان پانکراس مبتلا است.
5) سوماتوستاتینوما سبب بروز مدفوع بدبو و چرب، اسهال، تقلیل وزن و همچنین دردهای شکمی همراه می شود.
عوامل تاثیرگذار در ابتلا به سرطان لوزالمعده
ریسک فاکتورها، می تواند هر عامل سبب ابتلا به مشکلاتی نظیر سرطان در فرد را افزایش دهد. بروز سرطان های متعدد در بیماران می تواند ریسک فاکتورهای متفاوتی را به همراه داشته باشد که شاید در برخی موارد شما از بروز آن بی اطلاع باشید. محققین هنوز به نتایج اصلی برای کنترل نشدن رشد بافت های پانکراس نشده اند، اما بعضی از ریسک فاکتورهای احتمالی که سبب بروز این عارضه در بیماران می شود را بیان می نمایند.
مصرف تنباکو:
یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای ابتلا به سرطان پانکراس در بیماران به مصرف سیگار اشاره دارد. ریسک ابتلا به این عارضه در افراد سیگاری دو برابر نسبت به افرادی که سیگار مصرف نمی کنند، بیشتر است. تقریباً در حدود بیست و پنج درصد از بروز این عارضه در بیماران به دلیل مصرف سیگار است.
مصرف سیگار و تنباکو خطر ابتلا به این عارضه را به مراتب افزایش می دهد. اگر بیماران اراده ی قوی در ترک سیگار داشته باشند، می توانند ریسک ابتلا به این عارضه را تا حد قابل توجهی کاهش دهند.
چاقی و اضافه وزن:
تجمع چربی های انباشته در نواحی مختلف بدن، به عنوان یکی از ریسک فاکتورهای اساسی در سرطان پانکراس است. احتمال درصد ابتلا به این عارضه در بیماران دارای بی ام آی بالغ بر سی کیلوگرم، تقریباً در حدود بیست درصد افزایش می یابد. تجمع چربی در ناحیه دور کمر در بیمارانی که حتی با افزایش وزن همراه نیستند، می تواند به عنوان ریسک فاکتور مهم دیگری در ابتلا به سرطان پانکراس محسوب شود.
افرادی که در معرض مواد شیمیایی قرار دارند:
در ادامه مقاله که به عوامل حذف پانکراس در بیماران پرداخته ایم، بهتر است در خصوص عامل دیگری که سبب برداشتن لوزالمعده در بیماران توسط جراحان متخصص شده است، بپردازیم.
افرادی که در محل کار خود با مواد شیمیایی در ارتباط هستند، در زمان برخورد با یک ماده سرطان زا، بدن اقدام به تولید رادیکال های آزاد می کند. صدمه به بافت ها می تواند روی راندمان طبیعی آن ها تاثیرگذار باشد و در نتیجه سبب سرطانی شدن آن ها در بدن می شود.
حضور بیمار در معرض بعضی از مواد شیمیایی نظیر مواد ضد عفونی استفاده شده در نظافتکاری، رنگ ها، آفت کش ها و همچنین مواد شیمیایی کاربردی در تصفیه فلزات، ریسک ابتلا به این عارضه را در افراد به مراتب افزایش می دهد.
موارد ذکر شده از ریسک فاکتورهایی هستند که خود بیماران در بروز ابتلا به سرطان پانکراس در آن دخیل هستند.
لازم است درباره فاکتورهایی که فرد در ابتلا به بروز این بیماری دخالتی ندارد نیز مواردی را متذکر شویم:
سن
ریسک ابتلا به عارضه سرطان پانکراس با بالارفتن سن در افراد روند صعودی پیدا می کند که این امر منجر به حذف لوزالمعده در فرد می شود و در این شرایط است که بیمار بایستی زندگی بدون پانکراس را ادامه دهد. تقریباً کلیه بیماران رده سنی چهل و پنج سال و همچنین دو سوم بیماران رده سنی شصت و پنج سال به این عارضه گرفتار هستند. متوسط سن افراد در هنگام شناسایی عارضه فوق هفتاد سال است.
جنسیت
احتمال بروز این عارضه در آقایان در مقابل بانوان کمی بیشتر بوده که شاید این عامل به مصرف بیش از حد دخانیات در آقایان در ارتباط باشد.
سوابق خانوادگی
احتمال دارد ابتلا به عارضه سرطان پانکراس به دلیل ژن این بیماری در بعضی از خانواده ها، سبب بروز آن در بیماران شود. براساس مطالعات انجام شده در بعضی از خانواده ها، به دلیل سندرم ژنتیکی، ریسک ابتلای سرطان لوزالمعده تا حد بسیار زیادی افزایش می یابد.
سندرم های ژنتیکی
تغییرات جهش (ژنی) احتمال این که از والدین به فرزندان انتقال یابد، بسیار زیاد است. بروز این سری از تغییرات ژنی در بیماران سبب ابتلای ده درصدی فرد به سرطان پانکراس است. در بعضی از موارد، تغییرات فوق سبب بروز سندرم هایی می شود که ریسک ابتلا به این عارضه را تا حد زیادی افزایش داده و با انجام تست های ژنتیکی قابل تشخیص است. نمونه ای از سندرم های ژنتیکی که سبب بروز این عارضه در فرد می شود شامل:
1) سرطان سینه ی ارثی 2) سندرم تخمدان ارثی و همچنین سرطان سینه 3) ملانوما 4) دیابت 5) سندرم پوتز جگر 6) پانکراتیت خانوادگی 7) سندرم لینچ است.
شیوه های تشخیص سرطان لوزالمعده (پانکراس)
در ابتدا متخصصین گوارش در خصوص نشانه، سوابق خانوادگی و همچنین پیشینه پزشکی، سوالات مرتبط را از بیماران می پرسند و معاینات فیزیکی را برای شروع درمان انجام می دهند که در طی آن علائمی که در زیر به آن اشاره می نماییم را مورد ارزیابی و بررسی قرار می دهند:
1) تقلیل اشتها 2) کمر درد و شکم درد 3) کاهش وزن 4) زردی 5) اسهال 6) مدفوع چرب 7) دیابت 8) تورم غدد لنفاوی 9) مشکلات بافت چربی 10) شناسایی لخته شدن خون 11) مشکلات گوارشی 12) بزرگ شدن کیسه صفرا 13) تحریک پذیری 14) خستگی
البته متخصصین برای تشخیص دقیق تر از تست های آزمایشگاهی نیز نظیر:
آزمایش ادرار، تست خون، آزمایش کارکرد کبد به منظور بررسی بسته شدن مجرای صفراوی و همچنین آزمایش مدفوع برای بیماران تجویز می نمایند.
آزمایش های تصویربرداری
از آزمایش های تصویربرداری به منظور شناسایی وجود تومور و همچنین میزان پیشرفت سرطان در بیماران استفاده می نمایند. تست های تصویربرداری متداول که می تواند به تشخیص دقیق نوع عارضه در بیمار کمک زیادی نمایند شامل:
آنژیوگرام 2) سونوگرافی اندوسکوپیک 3) عکس اشعه X CT 4) (سی تی اسکن) 5) PET (اسکن) 6) MRI (ام آر آی) است.
علاوه بر این نمونه برداری بافتی یا (بیوپسی) نیز می تواند به متخصصین گوارش برای تشخیص دقیق تر این عارضه کمک نماید. شناسایی قطعی سرطان پانکراس فقط به روش بیوپسی و یا نمونه برداری بافتی در بیماران صورت می گیرد. انجام این آزمایش از لوزالمعده را می توان از طریق سوزن روی پوست، به روش اندوسکوپی و یا عمل جراحی مورد ارزیابی قرار داد.
کلیه مواردی که به آن اشاره نمودیم، از متدهای تشخیص سرطان لوزالمعده در بیماران است که متخصصین برای برداشتن لوزالمعده در بیماران برای آن ها تجویز می نمایند.
نکته در مورد استفاده از ویتامین ها در جلوگیری از بروز سرطان پانکراس
مطالعات صورت گرفته حاکی از آن است که ویتامین (D) ریسک ابتلا به انواع متعدد سرطان مانند پانکراس را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد. استفاده از ویتامین های گروه (B) نظیر B12 و B6 و همچنین فولات در مواد غذایی، ریسک ابتلا به عارضه فوق را تا حد زیادی کاهش می دهد.
IPMN (نئوپلاسم موسینوس پاپیلاری داخل مجاری)
این عارضه از جمله تومورهای پیش سرطانی هستند که در مجرای پانکراس رشد می کنند. در صورتی که بیماران در معالجه آن قصور نمایند، به تدریج فرد می تواند به پیشرفت سرطان در بدن دامن زند. در برخی موارد، متخصصین به منظور جلوگیری از تبدیل تومور به سرطان، اقدام به حذف بخشی از پانکراس و یا تمام آن می نمایند تا از این طریق بتوانند به تسریع در روند بهبودی بیماران کمک شایانی نمایند.
راهکارهای مناسب برای مراقبت از پانکراس
در ادامه نوشتار، لازم است درباره مراقبت های لازم با توجه به برخورداری از یک رژیم غذایی مناسب و سالم مطالبی را برای شما ارائه نماییم.
پرهیز از مصرف مواد غذایی چرب
یکی از مواردی که می تواند به شما در جهت داشتن لوزالمعده ی سالم کمک زیادی نماید، پرهیز از مصرف محصولات غذایی دارای چربی بالا است. بیماران برای داشتن پانکراس سالم و پیشگیری از بروز بیماری های نامبرده در لوزالمعده بهتر است، استفاده از چربی های مضر را تا حد بسیار زیادی کاهش داده و در برنامه رژیم غذایی خود از روغن های سالم استفاده نمایند. روغن های گیاهی سالم شامل:
روغن کنجد، زیتون، گردو، ماهی و غیره است. بهتر است از لبنیات کم چرب و یا محصولاتی که دارای درصد چربی کمتری هستند نیز در برنامه غذایی خود استفاده نماییم. کره، مواد غذایی سرخ شده، خامه و همچنین سوسیس و کالباس را از برنامه غذایی خود حذف نمایید.
تقریباً در حدود بیست و پنج درصد از کالری دریافتی شما در طی روز از طریق چربی تامین می گردد. چنان چه شما به عارضه پانکراس گرفتار شده اید، بهتر است که از برنامه رژیم غذایی فاقد چربی در طی روز استفاده نمایید.
پرهیز از فست فود
معمولا نشانه های مشکلات پانکراس که می تواند منجر به ادامه زندگی بدون پانکراس در فرد شود، با مصرف مواد غذایی روغنی نظیر سیب زمینی سرخ شده، همبرگر و غیره عرضه می گردد.
بهتر است مواد غذایی پر روغن و همچنین فست فودها را در برنامه رژیم غذایی خود تا حد زیادی حذف نمایید و محصولات خانگی طبخ شده در روغن های سالم را جایگزین آن ها نمایید.
اگر خارج از منزل مجبور به مصرف مواد غذایی هستید، مواد غذایی سالم نظیر سبزیجات، سالاد، ماهی و مرغ پخته شده را استفاده نمایید. در صورتی که از روغن مصرفی در آن ها اطمینان ندارید، از مصرف آن ها خودداری نمایید.
گوشت سفید و ماهی مصرف نمایید
برای داشتن لوزالمعده ی سالم، باید علاوه بر پروتئین های فاقد چربی نظیر ماهی و گوشت سفید، از سایر محصولات غذایی نظیر عدس، تخم مرغ، لوبیا و آجیل که مملو از پروتئین هستند نیز در برنامه غذایی خود استفاده نمایید. استفاده دقیق این سری از محصولات غذایی به جنس، سن و همچنین مقدار فعالیت شما در طی روز بستگی دارد.
معمولا بانوان بین صد و چهل تا صد و شصت گرم و آقایان بین صد و هفتاد تا صد و هشتاد گرم در طی روز به پروتئین نیاز دارند تا از این طریق به لوزالمعده ی سالم در بدن خود کمک نمایند.
متخصصین تغذیه متذکر می شوند که در طی روز از مصرف بیشتر از سه تخم مرغ استفاده نکنید. اگر در برنامه غذایی شما مصرف پروتئین از جایگاه کمتری برخوردار است، متابولیزه و همچنین هضم کردن مواد غذایی مضر نظیر الکل، چربی و دخانیات به زمان بیشتری نیاز دارد.
استفاده بیشتر از غلات
انتخاب محصولات غذایی استاندارد و سالم نظیر نان های سبوس دار، برنج قهوه ای، غلات سبوس، سبزیجات، آجیل، میوه به داشتن پانکراس سالم به شما کمک زیادی می نماید. مصرف کربوهیدرات ها در برنامه رژیم غذایی به منظور سلامت پانکراس امری مهم و ضروری است، اما بعضی از آن ها نظیر برنج و نان سفید و همچنین غلات به تدریج می تواند برای بدن فرد مضر باشد.
کربوهیدرات های ساده زیان آور به آسانی و خیلی سریع در بدن فرد شکسته و به شکل گلوکز وارد جریان خون می شوند. در این حالت است که فعالیت پانکراس بیش از اندازه می شود. باید بدانید که تقریباً چهل و پنج درصد از کالری دریافتی روزانه از کربوهیدرات های مصرفی است که در هر گرم چهار کالری دارند.
پرهیز از قندهای مازاد
لازم است از محصولات غذایی نظیر سبزیجات و همچنین میوه که دارای گلوکز طبیعی هستند، در برنامه رژیم غذایی برای داشتن پانکراس سالم استفاده نماییم.
از محصولات غذایی که در بردارنده قندهای مضر نظیر نوشابه، شیرینی، دسر، شکلات و غیره هستند، به میزان بسیار اندک در طی روز مصرف نماییم. برای برخورداری از پانکراس سالم، محصولات غذایی را مصرف نماییم که حاوی شیرین کننده های مازاد نباشند.
گلوکز مازاد سبب می شود تا فعالیت پانکراس افزایش یابد و در نتیجه هیچ گونه ارزش غذایی را برای بدن به همراه نداشته باشد. متخصصین تغذیه مقدار گلوکز پیشنهاد شده را برای افراد بالغ تقریباً در حدود بیست و چهار الی سی و شش گرم در طول روز توصیه می نمایند. زیرا این امر سبب می گردد که بروز دیابت در فرد که یکی از مشکلات آسیب به پانکراس است، تا حد زیادی کاهش یابد.
مصرف مایعات بسیار
همان طور که می دانید، آب یکی از بهترین و سالم ترین نوشیدنی هاست که هر فرد می تواند در طی روز از آن استفاده نماید. بهتر است از مصرف نوشیدنی های شیرین و غیر طبیعی پرهیز نمایید و برای داشتن پانکراس سالم، آب را جایگزین آن ها کنید.
چنان چه به بیماری پانکراس مبتلا هستید، به منظور برطرف نمودن کم آبی بدن بهتر است تا پیوسته آب میل نمایید. در زمان پیاده روی در هوای گرم، آب بیشتری مصرف نمایید تا از این طریق آبی که از بدن بر اثر تعریق حذف شده، مجدداً باز گردد.
با چک نمودن رنگ ادرار، چنان چه به رنگ زرد کمرنگ بود، بایستی آب بیشتری را مصرف نمایید، اما در صورتی که تغییر رنگ آن بیشتر بود (زرد پررنگ) احتمال دارد که شما با کم آبی در بدن همراه باشید. نکته حائز اهمیت این است که فقدان آب موجود در بدن می تواند سبب بروز اختلالات پانکراس در فرد شود.
در پایان بایستی متذکر شویم که چنان چه دچار مشکلات پانکراس در بدن هستید، بهتر است تا از وعده های غذایی کمتر و پیوسته در طی روز استفاده نمایید. زیرا این امر می تواند برای پانکراس آسان تر باشد. چنان چه به عارضه پانکراتیت مبتلا هستید، بایستی یک الی دو روز تنها مایعاتی نظیر آب میوه های طبیعی و همچنین آب را مصرف نمایید.
همان طور که در خصوص هر یک از بیماری های مرتبط به پانکراس، نشانه هایی را بیان نمودیم، این عارضه نشانه هایی نظیر دردهای شدید شکمی و حساسیت بسیار در این ناحیه پس از مصرف مواد غذایی، نبض بالا، استفراغ و تهوع، تب و لرز دارد که بروز هر یک از آن ها می تواند برای بیماران زنگ خطری باشد.
شیوه زندگی سالم به منظور برخورداری از پانکراس سالم
همه افراد به منظور این که زندگی بدون لوزالمعده را تجربه نکنند، بایستی تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد نمایند که شامل موارد زیر می باشد:
– در طی روز حداقل به مدت سی دقیقه از فعالیت های ورزشی مناسب استفاده نمایید. زیرا فعال بودن فرد به منظور برخورداری از زندگی سالم، امری مهم و ضروری است. فعالیت هایی نظیر شنا، پیاده روی سریع و همچنین دوچرخه سواری از جمله تمرینات فیزیکی مناسب برای بدن به شمار می آیند.
– چنان چه به بیماری پانکراس مبتلا هستید، بهتر است از مصرف الکل پرهیز نمایید.
– همان طور که متذکر شدیم؛ سیگار کشیدن، ریسک ابتلا به سرطان پانکراس را در فرد تا حد زیادی افزایش می دهد. بنابراین بهتر است سریعتر آن را ترک نمایید.
– از استرس و اضطراب با تمریناتی نظیر مدیتیشن و همچنین یوگا پرهیز نمایید و مرتباً نفس عمیق بکشید. زیرا استرس می تواند سبب تشدید مشکلات پانکراس در فرد شود و در نتیجه پروسه بهبود را تا حد زیادی تقلیل دهد.
– چنان چه با شاخص توده بدنی بالایی همراه هستید، باید نسبت به کاهش وزن خود اقدامات لازم را انجام دهید. تقلیل وزن به پانکراس کمک می کند تا ریسک ابتلا به مشکلات دیابت تا حد زیادی کاهش یابد.
کلیه نکات ذکر شده از مواردی است که به شیوه زندگی سالم به منظور داشتن پانکراس سالم کمک شایانی می نماید.
مدیریت نمودن مشکلات پانکراس
در صورت بروز هر یک از نشانه های پانکراس، به پزشک متخصص مراجعه نمایید. نشانه ی اصلی پانکراتیت در بیماران با دردهای شکمی در ناحیه چپ شکم آغاز می شود.
شاید درد پس از مصرف مواد غذایی و یا نوشیدن این علائم بدتر شود و کم کم بعد از گذشت چند روز بیشتر شود. علاوه بر این، زمانی که به کمر(صاف) دراز کشیده اید، با درد و ناراحتی بیشتری همراه می شوید.
از نشانه های دیگری که بیانگر بروز اختلالات پانکراتیت در بیماران است، می توان به سوء هاضمه، اسهال، نفخ، سکسکه، مدفوع چرب و یا زرد رنگ اشاره نمود که به تدریج شاید در مراحل بعدی، فرد با زردی در ناحیه پوست و یا چشم نیز همراه شود.
لازم به ذکر است که نشانه های پانکراتیت مشابه نشانه های کبد چرب در فرد است که در این راستا متخصصین می توانند برای شناسایی دقیق تر به شما کمک نمایند.
پیش دیابت و همچنین دیابت از دیگر مشکلات پانکراس هستند که در معاینات پزشکی به طور کامل مورد تشخیص قرار می گیرند. ممکن است پزشک متخصص، مصرف انسولین را برای شما تجویز نمایند. زیرا پانکراس همچون گذشته دیگر قادر به تولید آنزیم های لازم برای گوارش مواد غذایی نیست.
چنان چه زندگی بدون پانکراس یا لوزالمعده را تجربه می کنید و به دیابت مبتلا هستید، پزشک مربوطه به منظور تنظیم گلوکز خون، مصرف انسولین را به شما پیشنهاد می کنند.
مشکلات موجود از بروز پانکراس می تواند سبب بروز سوء تغذیه در فرد شود که این امر به کاهش وزن بیماران منجر می شود. بنابراین بهتر است وزن خود را مرتباً بررسی نمایید.
ویژگی های پزشک متخصص گوارش
اگر با مشکلات پانکراس همراه هستید، بایستی مراحل درمانی را تحت نظر متخصصین مجرب و متخصص گوارش که در این عرصه از تخصص و مهارت کافی برخوردار هستند، انجام دهید. متخصص گوارش، پزشکی است که از اطلاعات و علم کافی در مورد سیستم گوارش برخوردار باشد و نیز از کلیه مشکلات مربوط با سیستم گوارش مانند اختلالات رایج نظیر سندروم روده تحریک پذیر تا اختلالات پانکراس که با نشانه های بارزی همراه است را معالجه و راهکارهای مناسبی را به منظور مقابله با آن پیدا نمایید.
چنان چه با بروز مشکلات مربوط به سیستم گوارش پی بردید، اگر شما از تجربه و تخصص پزشک مربوطه اطمینان کامل دارید، می توانید با مراجعه به وی و آغاز مراحل درمانی، اقدامات لازم را برای معالجه و پیشگیری های لازم به منظور بروز عارضه فوق انجام دهید.
متخصص گوارش متبحر و با تجربه در راستای بهبود سیستم گوارش بیمار خود تلاش می کند تا با تشخیص به موقع و معالجه بیمار، پروسه معالجه را خیلی سریع آغاز نموده و همچنین بیمار را از لحاظ روحی و روانی همراهی و پشتیبانی نماید.
زیرا در این مسیر، روحیه بالای بیمار می تواند نقش مهمی را در پروسه بهبودی او ایفا نماید. از دیگر ویژگی های متخصص گوارش می توان به:
1) آشنایی کامل به فیزیولوژی سیستم گوارش متذکر شد تا بتواند در این مسیر به بیماران کمک زیادی نماید.
2) شناخت کافی از اختلالات و مشکلات مربوط به سیستم گوارش مانند لوزالمعده و پیامدهای حاصل از آن داشته باشد.
3) از مهمترین و اصلی ترین مواردی که درباره پزشک متخصص گوارش بایستی متذکر شویم، تشخیص دقیق نوع بیماری می باشد.
4) سپری نمودن دوره های آموزشی مربوط به انجام تکنیک های درمانی مثل آندوسکوپی و یا آندوسونوگرافی برای تخلیه کیست لوزالمعده از اصلی ترین دوره های آموزشی وی باشد.
اخلاق و روحیه پزشکی بسیار بالا
در انتها نیز وی بایستی از اخلاق و روحیه پزشکی بسیار بالا به منظور درمان بیماران نیز برخوردار باشد. زیرا یکی از اختلالاتی که توسط وی مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد، درمان و تشخیص بیماری لوزالمعده در بیماران است.
با توجه به مواردی که متذکر شدیم، این سوال مطرح می شود که آیا سرطان پانکراس، درمان قطعی به همراه دارد یا خیر؟
معمولا بروز سرطان پانکراس، باعث مرگ در فرد می شود.
معمولا بروز سرطان پانکراس، باعث مرگ در فرد می شود. سرطان پانکراس در بافت های پانکراس آغاز می شود که درمان آن تنها از طریق عمل جراحی توسط مجرب ترین جراحان متخصص صورت می پذیرد.
پیشرفت در متدهای جراحی و همچنین مراقبت های قبل و پس از جراحی، درصد موفقیت این عمل را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد. مقدار حذف پانکراس به محل قرارگیری و همچنین به این مورد که بافت های سرطانی به کبد بیمار و یا دیگر ارگان های مجاور پیشرفت نموده است، بستگی دارد.
چنان چه تومور در سر پانکراس واقع شده باشد، بخش نخست روده باریک یا دوازدهه، بخشی از معده و همچنین مجاری صفراوی در طی این عمل جراحی حذف می گردد و سپس با بهره مندی از معالجه دارویی، اغلب بیماران می توانند همچون گذشته زندگی طبیعی خود را تجربه نمایند.
پیشنهاد می کنیم از پست هزینه عمل پانکراس در ایران دیدن کنید.
لازم به ذکر است که انجام این عمل جراحی به دو صورت روی بیماران انجام می گیرد:
Potentially curative surgery (عمل با احتمال درصد بهبودی)
این عمل جراحی هنگامی بر روی بیماران انجام می شود که نتایج حاصل از تست ها و معاینات بیانگر امکان حذف کامل بخش سرطانی لوزالمعده باشد.
جراحی تسکینی سرطان لوزالمعده
این متد از عمل جراحی هنگامی بر روی بیماران صورت می پذیرد که تست های انجام شده بیانگر این است که سرطان، پیشرفت بسیاری کرده است و جراح متخصص قادر نیست که بخش سرطانی پانکراس را به صورت کامل حذف نماید.
این عمل جراحی به منظور تقلیل شدت نشانه ها و یا پیشگیری از پیامدهای مشخصی نظیر انسداد مجاری صفراوی و یا روده، در نوع بدخیم این عارضه انجام می گیرد که هدف اصلی آن معالجه قطعی پانکراس در بیماران نیست.
به منظور تشخیص مطلوب ترین نوع جراحی، بایستی از مرحله پیشروی یا رشد سرطان اطلاع کافی داشته باشیم. اما شناسایی دقیق مرحله سرطان لوزالمعده به روش تصویربرداری، امری سخت و مشکل است. در برخی مواقع جراحان متخصص به منظور تشخیص پیشرفت روند بیماری در گام نخست، از شیوه لاپاراسکوپی استفاده می نمایند تا از این طریق بتوانند مراحل درمانی را با موفقیت بر روی بیماران انجام دهند.
برای تشخیص میزان قند خون در افراد سالم لازم می باشد صفحه میزان قند خون بعد از شام در افراد سالم را ببینید.
نتیجه گیری
لوزالمعده یا پانکراس یکی از ارگان های حیاتی بدن است که زندگی بدون آن نیاز به مراقبت های پزشکی خاصی دارد. بیماران به منظور پیشگیری از بروز بیماری های مرتبط با پانکراس بایستی از مصرف سیگار و نوشیدنی های الکلی پرهیز نمایند و با تغییر در سبک زندگی و همچنین فعالیت های ورزشی سبک، لوزالمعده و پانکراس سالمی را تا پایان زندگی به همراه داشته باشند.
آیابیماری دیابت در ایران درمان قطعی دارد؟ برای شناخت بیشتر، درمان این مشکل توصیه می کنیم صفحه درمان قطعی دیابت در ایران را مشاهده کنید.
